بایگانی برچسب ها: پولشویی

پولشویی یا (Money Laundering)، فرآیند اقتصادی نامشروعی به‌شمار می‌رود که همیشه به‌عنوان مشکل اقتصادی بزرگ مطرح بوده است. شاید شما هم با شنیدن این واژه بپرسید که منظور از پولشویی چیست و چگونه انجام می‌شود؟ انواع پولشویی چیست؟ مسئله شستن پول کثیف، همواره یکی از چالش‌های بزرگی است که نه‌تنها در ایران، بلکه در سطح بین‌المللی نیز رواج دارد. راه‌های زیادی، برای پولشویی وجود دارد و با پیشرفت تکنولوژی، تاکتیک‌های آن نیز پیشرفت کرده است. در این مقاله بیشتر به این موضوع پرداخته می‌شود.

منظور از پولشویی چیست؟

پولشویی، به معنی واردکردن درآمدهای حاصل از فعالیت‌های مجرمانه، غیرمجاز و خلاف قانون در چرخه اقتصادی سالم و تبدیل‌کردن آن به دارایی‌های کسب‌شده از راه‌های مشروع اقتصادی است. مجرمان، در این فرآیند به ظاهر پول کثیف را تطهیر می‌کنند. در این عمل، منشا اصلی پول، ناشناخته و پنهان باقی می‌ماند. پولشویی، عملی مجرمانه به‌شمار می‌رود که از روش‌های مختلف قابل انجام است. لذا می‌توان گفت که انواع پولشویی می‌تواند بسیارمتفاوت باشد و توسط افراد مختلف انجام شود.

درباره انواع پولشویی چه می‌دانید؟

پولشویی، فرآیندی است که در آن پول و درآمدهای غیرقانونی و مجرمانه، از طریق فعالیت‌های مختلف به درآمدهای قانونی و مشروع تبدیل می‌شوند. متخصصان، دسته‌بندی‌های مختلفی را برای انواع پولشویی درنظر گرفته‌اند که هر یک با استفاده از فرآیندهای خاص انجام می‌شوند.

تبدیل مقادیر زیادی پول به سپرده‌های متعدد کوچک

تبدیل مقادیر زیادی پول به سپرده‌های متعدد کوچک، یکی از انواع پولشویی است که در آن، فرد یا افراد مجرم به‌منظور پنهان‌کردن منشا واقعی پول و جلوگیری از تشخیص و ردیابی آن، مقادیر بزرگی از پول را به سپرده‌های کوچک‌تر تقسیم می‌کنند. معمولاً، این عمل با استفاده از حساب‌های بانکی مختلف صورت می‌گیرد.

در این روش، پول بزرگ‌تر به سپرده‌های کوچک‌تر منتقل می‌شود؛ به‌طوری‌که هر سپرده کوچک یک حساب معمولی و قانونی به‌نظر می‌رسد. این عمل، به فرد مجرم کمک می‌کند تا پیگیری و تحقیقات مرتبط با مبالغ پولشویی‌شده را دشوارتر سازد.

پولشویی از طریق صرافی‌ها، حواله‌های بانکی

پولشویی از طریق صرافی‌ها و حواله‌های بانکی، یکی از روش‌های رایج در جهان برای پنهان‌کردن منشا پول غیرقانونی و تبدیل آن به پول قانونی است. در این روش، فرد یا افراد مجرم از صرافی‌ها و حواله‌های بانکی برای انتقال و تبدیل مقادیر زیادی پول به نقدینگی استفاده می‌کنند. صرافی‌ها، به‌عنوان موسساتی که در تبدیل ارزها و ارائه خدمات مالی به فعالیت می‌پردازند، می‌توانند واسطه‌ای برای پولشویی باشند.

پولشویی از طریق حواله‌های بانکی نیز یکی دیگر از انواع پولشویی است. در این روش، فرد مجرم می‌تواند از طریق حساب‌های بانکی مختلف و انتقال وجه متعدد، پول غیرقانونی خود را به سیستم مالی قانونی وارد کند. به‌این‌ترتیب، پول به‌نظر قانونی می‌رسد و ردیابی آن دشوارتر می‌شود.

پولشویی به کمک قاچاقچیان پول نقد

در این روش، قاچاقیان مقادیر زیادی از پول نقد را به‌صورت مخفیانه از مرزها عبور می‌دهند و به حساب‌های ارزی کشورهایی که قوانین سخت‌گیرانه کمتری در این زمینه دارند، واریز می‌کنند.

پولشویی با تأسیس شرکت‌های صوری

پولشویی با استفاده از شرکت‌های صوری غیرفعال، به‌عنوان یکی دیگر از روش‌های پولشویی شناخته می‌شود. این شرکت‌ها، بر روی کاغذ ثبت می‌شوند؛ ولی هیچ‌گونه وجود خارجی و فعالیت تجاری ندارند و از آن‌ها برای پنهان‌کردن منشا پول غیرقانونی و تبدیل آن به پول قانونی استفاده می‌شود.

این شرکت‌ها، ممکن است دارای حساب‌های بانکی باشند و معاملات مالی را با استفاده از این حساب‌ها انجام دهند. استفاده از شرکت‌های صوری برای پولشویی، معمولاً با هدف ایجاد پیچیدگی و ابهام در زنجیره مالی انجام می‌شود. این روش، به فرد مجرم امکان می‌دهد تا پیگیری و تحقیقات مرتبط با منشا پول را دشوارتر سازد.

پولشویی از طریق خرید کالاهایی مانند سکه و طلا

پولشویی از طریق خرید کالاهایی مانند سکه و طلا نیز روشی رایج در فرآیند پنهان‌کردن منشا پول غیرقانونی و تبدیل آن به پول قانونی است. در این روش، فرد مجرم با خرید کالاهایی از جمله سکه و طلا، سعی در تبدیل پول غیرقانونی خود به دارایی‌های قابل‌قبول و قابل‌ردیابی دارد. این عمل، به وی امکان می‌دهد تا منشا پول را پنهان کند و ضمن حفظ ارزش، به‌راحتی از مرزها عبور دهد.

پولشویی از طریق خرید املاک و مستغلات

پولشویی از طریق خرید املاک و مستغلات نیز یکی دیگر از انواع پولشویی است. در این روش، فرد مجرم با استفاده از پول غیرقانونی، با خریداری املاک و مستغلات، آن‌ها را به نام خود ثبت می‌کند. با فروش مجدد این املاک در آینده، پول قانونی به‌دست خواهد آمد. همچنین، می‌توان در این فرآیند از روش‌هایی همچون ساخت‌وساز و سرمایه‌گذاری در املاک نیز استفاده کرد. این روش‌ها، به مجرم اجازه می‌دهند تا با پنهان‌سازی پول غیرقانونی، آن را به دارایی‌های قابل ردیابی و قانونی تبدیل کند.

پولشویی مبتنی بر فعالیت‌های بانکی

در این نوع پولشویی، فرد یا افراد مجرم از طریق حساب‌های بانکی و فعالیت‌های بانکی مختلف سعی می‌کنند پول‌های غیرقانونی خود را به‌صورت مخفیانه وارد سیستم بانکی کنند. به‌عنوان‌مثال، خلاف‌کاران می‌توانند از راهکارهایی مانند ایجاد شرکت‌های غیرقانونی، تحریف اطلاعات مالی، تغییر تاریخ واریز وجوه و سایر روش‌های مشابه استفاده کنند.

پولشویی مبتنی بر سرمایه‌گذاری

در این نوع پولشویی، فرد یا افراد مجرم از طریق سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی و دارایی‌های مختلف، سعی می‌کنند پول‌های حاصل از راه‌های غیرقانونی را به‌گونه‌ای جلوه دهند که به‌نظر برسد این سرمایه‌گذاری‌ها و درآمدهای حاصل از آن‌ها قانونی و مشروع است. تبهکاران، می‌توانند از طریق خریدوفروش دارایی‌های مالی، سهام، املاک و مستغلات، سرمایه‌گذاری در شرکت‌های مشکوک و سایر روش‌های مشابه پولشویی را انجام دهند.

پولشویی مبتنی بر رمزارزها

با پیشرفت فناوری و انتشار رمزارزها، افراد مجرم از این فرصت سوءاستفاده می‌کنند. آن‌ها، می‌توانند فرآیند پولشویی را از طریق تبدیل پول‌های غیرقانونی به رمزارزها و سپس انجام معاملات مختلف با رمزارزها انجام دهند.

پولشویی می‌تواند چه اثراتی بر اقتصاد جامعه داشته باشد؟

پولشویی، دارای آثار منفی گسترده‌ای بر اقتصاد و نظام مالی یک کشور است. از جمله این آثار، می‌توان به آلوده‌شدن نظام اقتصادی، بی‌اعتمادی افراد جامعه نسبت به نظام مالی، بی‌ثباتی بازارهای مالی، تغییر شدید در نرخ بهره و سود، خروج پیش‌بینی‌نشده سرمایه از کشور و تضعیف بخش خصوصی و … اشاره کرد.

برای مقابله با این آسیب‌ها، می‌توان از تدابیری همچون ایمن‌سازی اقتصاد ملی، نظارت بر فعالیت شبکه بانکی و موسسات مالی و اعتباری، کارآمدسازی نظام مالیاتی و حساس‌کردن نظام اقتصادی نسبت به فعالیت‌های غیرقانونی استفاده کرد.

جمع‌بندی

پولشویی، یکی فعالیت غیرقانونی مجرمانه است که امکان مشروع جلوه‌دادن پول حاصل از فعالیت‌های غیرمشروع و پنهان‌کردن منشا پول را در اختیار تبهکاران قرار می‌دهد. به دلیل پیامدهای وسیع و منفی پولشویی در گسترش جرم و جنایت و بیمار‌کردن اقتصاد جامعه، اتخاذ راهکارهایی برای جلوگیری از انواع پولشویی امری ضروری به‌نظر می‌رسد.

fincen

investopedia

unodc

unodc

 

در دنیای امروز، جرم پولشویی به یکی از دغدغه‌های اصلی کشورهای مختلف تبدیل شده است. این پدیده، منافع حاصل از جرائم مختلف مانند قاچاق مواد مخدر، فساد مالی و تروریسم را به چرخه اقتصادی قانونی تزریق می‌کند و مانند خونی آلوده، سلامت اقتصاد و امنیت جامعه را به‌خطر می‌اندازد.

جرم پولشویی چیست؟

جرم پولشویی، فرآیندی پنهان‌کارانه برای تبدیل پول‌های کثیف حاصل از جرائم به پول‌های به ظاهر تمیز و قانونی است. مجرمان، می‌خواهند با این روش ردپای فعالیت‌های غیرقانونی خود را پاک کنند و از چنگ قانون بگریزند. به‌عنوان مثال، جرائم پردرآمدی مانند قاچاق کالا، مواد مخدر، انسان، آدم‌ربایی، اخاذی و کلاه‌برداری سودهای هنگفتی به جیب مجرمان سرازیر می‌کنند که منشا غیرقانونی دارند.

به‌طور کلی، پولشویی گامی مهم در جهت تثبیت و استمرار فعالیت‌های مجرمانه است. آن‌ها، با استفاده از این پول‌ها می‌توانند به تامین مالی فعالیت‌های مجرمانه خود بپردازند. بنابراین، مبارزه با پولشویی به‌عنوان یک جرم اقتصادی، از اهمیت بالایی برخوردار است. از همین رو، این امر مستلزم همکاری‌های بین‌المللی و اعمال قوانین و مقررات سختگیرانه در سطح ملی خواهد بود.

انواع جرم پولشویی

همانطور که در قانون کیفری، جرائم مختلف دارای انواع گوناگونی هستند، جرم پولشویی نیز از این قاعده مستثنی نیست. در پرونده‌های مختلف، پولشویی می‌تواند به اشکال زیر رخ دهد.

درونی

در این فرآیند، پول‌های حاصل از فعالیت‌های مجرمانه در داخل خاک یک کشور، ظاهری مشروع پیدا می‌کنند.

بیرونی

پولشویی بیرونی، در نقطه مقابل نوع درونی قرار دارد. در این نوع، پول‌های کثیف از طریق فعالیت‌های مجرمانه در خارج از کشور به‌دست می‌آیند و سپس در همان کشور خارجی شسته می‌شوند.

مهارشونده

در این نوع پولشویی، عواید حاصل از جرم و جنایت به خارج از کشور منتقل می‌شود. سپس در آن‌جا، فرآیند تطهیر و پنهان‌سازی منشا غیرقانونی آن‌ها انجام می‌گیرد.

واردشونده

در پولشویی واردشونده برخلاف مدل مهارشونده، پول‌های حاصل از فعالیت‌های مجرمانه در خارج از کشور به‌دست می‌آیند. آن‌گاه، برای تطهیر و مخفی‌سازی منبع جرم، به داخل کشور منتقل می‌شوند.

مراحل انجام پولشویی

فرآیند پولشویی توسط مجرمان، معمولا در سه مرحله انجام می‌گیرد.

جایگذاری

در این مرحله، پول‌های کثیف به سیستم مالی و بانکی تزریق می‌شوند. این کار، می‌تواند از طریق روش‌های مختلفی مانند سپرده‌گذاری در حساب‌های بانکی، خرید اوراق بهادار یا سرمایه‌گذاری در املاک و مستغلات انجام گیرد.

لایه‌بندی

در این مرحله، مجرمان می‌خواهند با انجام تراکنش‌های پیچیده و متعدد رد پول‌ها را پنهان کنند. این کار، می‌تواند شامل انتقال پول بین حساب‌های مختلف، خریدوفروش دارایی‌ها و استفاده از شرکت‌های صوری باشد.

ادغام

در این مرحله، پول‌های شسته‌شده به چرخه اقتصادی بازگردانده می‌شوند. سپس، مجرمان از این پول‌ها برای خرید املاک و مستغلات، تاسیس شرکت یا حتی سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های مشروع استفاده می‌کنند.

پولشویی چه تاثیری بر اقتصاد کشور دارد؟

براساس برآوردهای سازمان‌های بین‌المللی، سالانه میلیاردها دلار پول در سراسر جهان شسته می‌شود. این پول‌ها، از طریق قاچاق مواد مخدر، فساد، فرار مالیاتی و سایر جرائم به‌دست می‌آیند و با ورود به سیستم‌های اقتصادی، پیامدهای ناگوار متعددی به‌دنبال خواهند داشت. در این بخش، به برخی از پیامدهای جرم پولشویی اشاره می‌کنیم.

بی‌ثباتی در بازارهای مالی

این پول‌ها، به بازارهای مالی سرازیر می‌شوند و با ایجاد نوسانات غیرقابل پیش‌بینی، ثبات و کارایی این بازارها را به خطر می‌اندازند. درنهایت این بی‌ثباتی، سرمایه‌گذاران را فراری می‌دهد و مانع از رشد و توسعه اقتصادی کشور می‌شود.

تضعیف نظام بانکی

جرم پولشویی، نظام بانکی کشور را در معرض خطر قرار می‌دهد؛ زیرا ورود پول‌های کثیف به سیستم بانکی، می‌تواند به ورشکستگی بانک‌ها و موسسات مالی منجر شود.

افزایش نرخ تورم

ورود پول‌های کثیف به چرخه اقتصادی، می‌تواند منجربه افزایش نقدینگی و به‌دنبال آن، تورم در اقتصاد شود. تورم نیز قدرت خرید مردم را کاهش می‌دهد و به رفاه جامعه آسیب می‌زند.

تضعیف بخش خصوصی

پولشویی، رقابتی ناسالم در فضای اقتصادی ایجاد می‌کند. زیرا مجرمان با پول‌های کثیف خود، به تاسیس شرکت‌ها و موسسات مختلفی می‌پردازند و با استفاده از قدرت مالی نامشروع خود، رقابت با بخش خصوصی خواند داشت. این امر، به تضعیف بخش خصوصی و ازبین‌رفتن فرصت‌های شغلی منجر می‌شود.

مخدوش شدن وجهه کشور

جرم پولشویی، چهره کشور را در مجامع بین‌المللی مخدوش می‌کند و به جایگاه و اعتبار آن لطمه می‌زند. همچنین، روابط اقتصادی کشور با سایر کشورها را نیز تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.

افزایش فساد

این جرم، بستری مناسب برای گسترش فساد در جامعه ایجاد می‌کند. زیرا مجرمان برای تطهیر پول‌های کثیف خود، به مقامات دولتی و اداری رشوه می‌دهند و این امر، اعتماد عمومی را از بین می‌برد.

خروج ثروت از کشور

پول‌های کثیف، به‌دلیل ماهیت غیرقانونی خود، به‌دنبال پناهگاه‌های امن در سایر کشورها هستند. بنابراین، پولشویی منجربه فرار سرمایه از کشور و ازدست‌رفتن منابع ملی می‌شود.

مجازات جرم پولشویی

قانون، با هدف ازبین‌بردن انگیزه جرم پولشویی، مجازات‌هایی برای آن درنظر گرفته است. از همین رو، در صورتی که دادگاه، علم به نامشروع‌بودن منشا عواید حاصل از جرم را داشته باشد، مجازات پولشویی به شرح زیر خواهد بود.

• مصادره اصل مال، درآمد و عواید حاصل از آن
• حبس تعزیری
• تا ده میلیارد ریال حبس درجه پنج یعنی 2 تا 5 سال زندان
• بیش از ده میلیارد ریال حبس درجه چهار یعنی 5 تا 10 سال زندان
• فارغ از ارزش ریالی جرم، فرد به پرداخت جزای نقدی معادل ارزش مالی مورداستفاده در فرآیند پولشویی محکوم خواهد شد. یعنی اگر فردی 1 میلیارد ریال پولشویی کند، باید 1 میلیارد ریال جریمه بپردازد.

همچنین، در شرایطی که دادگاه به وجود جرم، ظن قوی داشته باشد، مسئولیت اثبات صحت معاملات برعهده متصرف خواهد بود. درنتیجه، با عدم اثبات صحت معاملات توسط فرد، آن مال نامشروع محسوب می‌شود و مجرم به 6 ماه تا 2 سال زندان محکوم می‌گردد.

جمع‌بندی

جرم پولشویی، فرآیندی مخرب برای تطهیر پول‌های حاصل از جرائم مختلف مانند قاچاق مواد مخدر، رشوه‌خواری و فرار مالیاتی است. این جرم، نه‌تنها به خودی خود مضر است؛ بلکه ابزاری برای ارتکاب جرائم دیگر نیز محسوب می‌شود. از همین رو، مبارزه با پولشویی، به‌عنوان یک ضرورت انکارناپذیر از دغدغه‌های اصلی نهادهای مالی در سراسر جهان به‌شمار می‌رود.

پولی که از طریق فعالیت‌های غیرقانونی و مجرمانه به‌دست می‌آید، پول کثیف گفته می‌شود. به همین دلیل، افراد مجرم به‌دنبال روش‌هایی برای پنهان‌کردن منشا غیرقانونی پول هستند قصد قانونی جلوه‌دادن آن را دارند. به این امر، پولشویی گفته می‌شود. پدیده پولشویی روش تشخیص پولشویی، دارای انواع مختلفی است.

نحوه انجام فرآیند پولشویی

به‌طور معمول، فرآیند پولشویی را می‌توان طی سه مرحله انجام داد. مرحله اول، جای‌گذاری نام دارد که طی آن پول کثیف به‌طور مخفیانه وارد سیستم مالی قانونی‌ می‌شود. به‌عنوان مثال، مجرمی که درآمد خود را از طریق کارهای مجرمانه به‌دست می‌آورد، با افتتاح یک رستوران می‌تواند درآمد خود را قانونی جلوه دهد. او، پول کثیف را به حساب بانکی رستوران واریز می‌کند تا فروش حاصل از رستوران را چند برابر بیشتر گزارش دهد.

مرحله دوم، لایه‌بندی است که طی آن، فرد مجرم سعی می‌کند با استفاده از تراکنش‌ها و ترفندهای حسابداری، منبع پول کثیف را پنهان سازد. درواقع در این مرحله، باید پول از طریق چند تراکنش به حساب قانونی منتقل شود.

به‌عنوان مثال، رستورانی که درآمد بالایی دارد، ملزم به پرداخت مالیات زیاد می‌شود. به همین دلیل، مجرم به‌منظور طبیعی جلوه‌دادن درآمد رستوران، آن را در بازارهای مالی همچون املاک و مستغلات سرمایه‌گذاری می‌کند. برخی مواقع، با هدف دشوارتر شدن روش تشخیص پولشویی، پول کثیف در شرکت‌های صوری سرمایه‌گذاری خواهد شد.

درنهایت مجرم، پولی که به‌خوبی شسته شده است را از حساب قانونی خارج می‌کند. او می‌تواند این پول را به‌صورت قانونی در موقعیت‌های مختلف سرمایه‌گذاری کند یا برای خرید دارایی‌های گران‌قیمت بپردازد.

انواع روش‌های پولشویی

فرآیند پولشویی، تنها به پول به‌دست‌آمده از فعاليت‌هاي بزه‌كارانه در يك كشور محدود نیست. در برخی مواقع، ممکن است فعاليت‌هاي مجرمانه در یک كشور انجام شوند و پول حاصل از آن، به کشور دیگری منتقل و در آن‌جا شسته شود. با توجه به این موضوع، فرآیند پولشویی را می‌توان به چهار نوع پولشويي دروني، صادرشونده،  واردشونده و بيروني تقسیم‌بندی کرد.

اگرچه روش تشخیص پولشویی، به آسانی امکان‌پذیر نیست؛ اما تداوم پیدا‌کردن پولشویی باعث استمرار فعالیت‌های مجرمانه دیگر، تخریب بازارهای مالی، ورشکستگی بخش خصوصی، کاهش بهره‌وری بخش‌های اقتصادی، بی‌ثباتی در روند نرخ‌های ارز و بهره، توزیع نابرابر درآمد و آثار منفی دیگری می‌شود. روش‌های مختلفی، برای انجام پولشویی وجود دارد که برخی از آن‌ها، شامل موارد زیر می‌شوند:

اسمورفینگ (smurfing) یا ساختارسازی

اسمورفینگ (smurfing) یا ساختارسازی، یکی از روش‌های پولشویی است که در آن مجرم پول کثیف را به چند قسمت تقسیم می‌کند و آن‌ها را به سپرده‌های کوچک و متعدد انتقال می‌دهد. بدین صورت، از شناسایی منبع و روش تشخیص پولشویی جلوگیری می‌کند.

استفاده از حساب‌های بانکی خارجی

یکی دیگر از روش‌های متداول پولشویی، استفاده از حساب‌های بانکی خارجی خواهد بود؛ زیرا قوانین برخی از کشورها، نسبت به این فرآیند سختگ‌یری کمتری دارد. در این روش، مجرمان پول‌های کثیف را به‌طور مخفیانه به آن کشور انتقال می‌دهند و در حساب بانکی خارجی واریز می‌کنند.

پولشویی مبتنی بر تجارت

یکی از جدیدترین و پیچیده‌ترین روش‌های پولشویی انجام فعالیت‌های تجاری است. درواقع این روش، از طریق ایجاد تغییر در قیمت فاکتورهای خرید یک کالا صورت می‌گیرد. به‌عنوان مثال، خرید آثارهنری با قیمت نامتعارف و هویت نامعلوم خریدار و فروشنده، پولشویی مبتنی بر تجارت به‌حساب می‌آید. از طرفی، به‌دلیل این‌که ارزش آثار هنری قابل تخمین نیستند، تالارهای حراج این آثار، به مکان امنی برای پولشویی تبدیل شده‌اند و این امر، روش تشخیص پولشویی مبتنی بر تجارت را کمی دشوار می‌سازد.

پولشویی از طریق سایت‌های فریلنسری

به‌طور معمول، سایت‌های فریلنسری تا زمانی که کار کارفرما را به اتمام نرسانده‌اند، وجوه او را در حسابی مسدود می‌کنند. بنابراین در این روش پولشویی، مجرم می‌تواند یک سایت فریلنسری برای خود راه‌اندازی و سفارش‌های کاری را در سایت ثبت کند. سپس با واریز پول حاصل از فعالیت‌های مجرمانه را به حساب این سایت، همکار او به‌عنوان فریلنسر، شغل را قبول می‌کند و درنهایت پول به‌حساب وی واریز می‌شود.

پولشویی از طریق سرمایه گذاری

یکی دیگر از روش‌های متداول پولشویی، سرمایه‌گذاری در موقعیت‌های مختلف است. به‌عنوان مثال، افراد مجرم می‌توانند با پول کثیف کالاهایی همچون طلا و جواهرات خریداری کنند و سپس آن را به‌راحتی به سایر حوزه‌ها انتقال دهند. همچنین آن‌ها با این پول دارایی‌های با ارزش همچون ملک، اتومبیل، قایق و … خرید و فروش خواهند کرد. یکی دیگر از مثال‌های پولشویی از طریق سرمایه‌گذاری، استفاده از شرکت‌های صوری غیرفعالی است که فقط روی کاغذ وجود دارند. روش تشخیص پولشویی از این طریق، کمی سخت خواهد بود.

روش تشخیص پولشویی

مراجع و نهادهای قانونی، به‌طور مرتب به بررسی فعالیت‌های مشکوک می‌پردازند تا فعالیت‌های پولشویی را تشخیص دهند و از آن‌ها جلوگیری کنند. روش‌های تشخیص پولشویی، عبارت‌اند از:

• زمانی که فعالیت‌های مالی افراد نسبت به شرایط عادی تغییر کند و غیرمعمولی شود.
• زمانی که حجم زیادی از پول بدون مشخص‌بودن منبع آن در یک حساب بانکی سپرده‌گذاری شود.
• درصورتی‌که اطلاعاتی که افراد در مورد منبع پول سپرده‌گذاری‌شده ارائه می‌دهند، با واقعیت مغایرت داشته باشد.
• زمانی که افراد از پاسخ‌دادن به سوالات در مورد منبع پول سپرده‌گذاری‌شده طفره می‌روند یا حالت تدافعی پیدا می‌کنند، این مورد، به‌عنوان یک روش تشخیص پولشویی درنظر گرفته می‌شود.
• زمانی که یک شخص ثالث در شرکت مجرمان بدون هیچ‌گونه توضیحی مبالغ هنگفتی را سرمایه‌گذاری می‌کند.
• درصورتی‌که نهادهای و مراجع قانونی تراکنش‌های مالی بسیار پیچیده در کسب‌وکارها مشاهده کنند.
• زمانی که افراد مقدار زیادی ارز دیجیتال را با یک ارز فیات همچون دلار یا یورو می‌خرند. به‌ویژه وقتی که آن‌ها این معاملات را در دوران رکود بازار ارزهای دیجیتال انجام دهند.
• زمانی که افراد مقدار زیای جواهرات و شمش‌های طلا خریداری کنند.
• زمانی که در یک شرکت، افراد مجرم، حسابدار را به‌طور مکرر تغییر می‌دهند تا مانع از مطلع‌شدن او از فعالیت‌های پولشویی شوند.

جمع‌بندی

پولشويي، فرآیندی است مجرمان براي مخفي‌سازی يا تغيير منشا نامشروع درآمد حاصل از فعاليت‌هاي مجرمانه انجام می‌دهند تا وانمود کنند اين عوايد، از منابع قانوني حاصل شده‌اند. بر این اساس، پولشویی را می‌توان به انواع مختلف درونی، بیرونی، صادرشونده و واردشونده تقسیم‌بندی کرد. همچنین، این فرآیند به روش‌های مختلفی ازجمله سرمایه‌گذاری، اسمورفینگ یا ساختارسازی، استفاده از حساب‌های بانکی خارجی، استفاده از سایت‌های فریلنسری و انجام فعالیت‌های تجاری صورت می‌گیرد. روش تشخیص پولشویی نیز متفاوت خواهد بود.

پول‌شویی، فعالیتی غیرقانونی برای مجرمان است تا منشا پول‌های خود را پنهان کنند. خلافکاران، از اعمالی مانند قاچاق مواد مخدر، تقلبات مالی و فروش سلاح به سازمان‌های تروریستی سود بدون‌ریسکی کسب می‌کنند و برای پنهان‌سازی درآمد غیرقانونی خود به پولشویی روی می‌آورند. از آن‌جا که استفاده از ابزارهای مالی مثل چک و کارت اعتباری برای آن‌ها ریسک دارد، در معاملاتشان پول نقد به‌کار می‌برند و سپس این پول نقد را از طریق روشهای پولشویی به شبکه اقتصادی وارد می‌کنند.

مراحل انجام پولشویی

پولشویی، فرآیندی است که مجرمان از طریق آن سعی می‌کنند پول ناقض قوانین را به‌نحوی به سیستم مالی قانونی وارد کنند و درآمد حاصل از فعالیت‌های غیرقانونی خود را بپوشانند. روشهای پولشویی متفاوتند؛ اما معمولا از سه مرحله زیر پیروی می‌کنند:

• در مرحله اول یعنی جای‌گذاری، پول کثیف به‌صورت مخفیانه و از راه‌های غیرقانونی به سیستم مالی قانونی تزریق می‌شود؛ به‌طوری‌که منبع واقعی آن قابل ردیابی نباشد.
• در مرحله دوم یعنی لایه‌بندی، با استفاده از تراکنش‌ها و ترفندهای حسابداری، منبع پول پنهان می‌شود و از طریق چندین حساب و شرکت مختلف به سوی مقصد نهایی می‌رود. این فرآیند، پیگیری منابع پول برای نهادهای قانونی را دشوار می‌سازد.
• در مرحله سوم یعنی ادغام، پولی که به‌خوبی شسته شده است، از حساب قانونی خارج می‌شود و برای هدف موردنظر مجرمان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این فرآیند‌ها، در کل به قسمتی منجر می‌شود که پیگیری و ردگیری پول ناقض قوانین را برای مقامات قانونی دشوار سازد و پول برای استفاده در فعالیت‌های قانونی یا غیرقانونی دیگر آماده شود.

انواع مختلف روش‌های پولشویی

روشهای پولشویی در سیستم بانکی، انواع مختلفی دارند که در این بخش به برخی ازآن‌ها پرداخته خواهد شد.

اسمورفینگ

تکنیک اسمورفینگ، یکی از پرکاربردترین روشهای پولشویی است که مجرمان از آن برای پنهان‌کردن منشا پول‌های غیرقانونی استفاده می‌کنند. در این روش، پول‌های سیاه به بخش‌های کوچک تقسیم می‌شوند و سپس از طریق انجام چندین تراکنش به حساب‌های مختلف منتقل می‌گردند. این عمل، ورود پول‌های نقد ناشناخته‌ به سیستم مالی می‌شود و از دیدگاه بانک‌ها و موسسات مالی، شناسایی منشا اصلی پول‌های غیرقانونی را دشوار می‌سازد.

به‌عنوان مثال، اگر فرد مبلغ زیادی پول نقد را یکباره به حساب خود واریز کند، ممکن است سبب مشکوک‌شدن بانک به او شود. اما اگر همین مبلغ را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم و در چندین حساب مختلف واریز کند، تشخیص غیرقانونی بودن آن را دشوارتر می‌کند. از این رو، تشخیص اسمورفینگ برای موسسات مالی چالش‌برانگیز است.

حساب‌های اجاره‌ای

حساب اجاره‌ای، به معنای سوءاستفاده از حساب‌های بانکی اشخاص دیگر، با رضایت آنان است. این امر، یکی از روشهای پولشویی و پاکسازی منابع مالی حاصل از فعالیت‌های غیرقانونی است. در این روش، افراد با عناوینی مانند «فعال اقتصادی» به‌سراغ افراد ناآگاه می‌روند و یک یا چند حساب بانکی را به نام آن‌ها افتتاح می‌کنند.

سپس با استفاده از اطلاعات هویتی و داده‌های محرمانه افراد، از جمله نام کاربری و رمز عبور آنان، مبالغ بزرگی را واریز و برداشت می‌کنند و بدین‌ترتیب، تمامی پیامدهای حقوقی و کیفری اعمال نامشروع خود را بر دوش قربانیانشان قرار می‌دهند.

در این فرآیند، فرد اجاره‌دهنده تنها مبلغ بسیارکمی از اجاره حساب را دریافت می‌کند؛ در حالی که مسئولیت‌های کیفری و حقوقی گسترده را به‌عهده می‌گیرد. ادعای ناآگاهی از قانون در مراجع قضایی و انتظامی پذیرفته نمی‌شود و افراد، باید در مقابل هرگونه فعالیت نامشروع در حساب خود پاسخگو باشند.

اگرچه ممکن است برخی فکر کنند که در میان تراکنش‌های روزانه، پیداکردن ردپای پول‌های کثیف مشکل است؛ اما نهادهای قانونی این‌گونه فعالیت‌ها را به‌سرعت شناسایی و اقدام به مسدودکردن حساب‌های متخلف می‌کنند.

روش استراکچرینگ

استراکچرینگ نیز یکی از روشهای پولشویی است که کمی قدیمی محسوب می‌شود‌. در این روش، فرد یک مبلغ هنگفت را به مبالغ کوچک‌تر تقسیم می‌کند و آن را طی چند روز به حساب خود واریز می‌نماید تا توجه بانک را به خود جلب نکند. برای مثال، مجرم ۳۰ هزاردلار پول غیرقانونی دارد که آن را طی ۶ روز متوالی در مبالغ کوچک‌تر به حساب خود انتقال می‌دهد. این روش، در گذشته بیشتر متداول بود؛ اما امروزه محبوبیت چندانی ندارد.

حساب‌های مجهول‌الهویه و راکد

میلیون‌ها حساب راکد و بی‌نام و نشان، یکی از مشکلات بانکی اخیر بوده است. این حساب‌ها، به‌عنوان حساب‌های مجهول‌الهویه شناخته می‌شوند. استفاده از این حساب‌های راکد و مجهول‌الهویه نیز یکی دیگر از روشهای پولشویی است. مجرمان، از این حساب‌های مجهول‌الهویه برای واردکردن پول‌های کثیف به نظام بانکی استفاده می‌کنند. این روش، به آنان امکان می‌دهد با تطهیر پول خود درآمدهاب بالاتری کسب کنند.

همانطور که مشخص است، در این روش مجرمان حساب‌های راکد و مجهول‌الهویه را شناسایی می‌کنند و پول کثیف خود را از این طریق وارد سیستم بانکی می‌نمایند و بعد از بارها جابه‌جایی، درنهایت به حساب خود انتقال می‌دهند. با این کار، ردگیری پول برای سیستم بانکی دشوار می‌شود.

استفاده از صندوق امانات بانک‌ها

یکی دیگر از روشهای پولشویی در سیستم بانکی، استفاده از صندوق امانات بانک‌ها است. بانک‌ها، در عقد اجاره اظهار می‌کنند که هیچگونه مسئولیتی در قبال محتویات صندوق اجاره‌ای و هرگونه زیانی که ممکن است به آن وارد شود، ندارند. آن‌ها، بیان می‌کنند که چون بانک و شرکت بیمه اطلاعاتی درباره محتویات صندوق امانات ندارند، هیچ مسئولیتی نیز در قبال آن نمی‌پذیرند.

بانک در این خدمات، صرفاً مکانی را به مشتری اجاره می‌دهد و از محتویات صندوق کاملا بی‌اطلاع است. از همین رو، مجرمان می‌توانند به‌سادگی از این روش برای پنهان‌کردن درآمدهای غیرقانونی و انجام فعالیت‌های پولشویی خود استفاده کنند.

دیگر روشهای پولشویی در سیستم بانکی

پولشویی در سیستم بانکی، علاوه‌بر موارد بالا، از طریق استفاده از ابزارهای بانکی مانند حوالجات، انتقال تلگرافی بین المللی، ساختاربندی با ایجاد حساب‌های کوچک به نام شخص ثالث، خرید سهام کنترلی در بانک‌هایی با قوانین ضعیف و در کشورهایی که قوانین پولشویی آن‌ها چندان سخت‌گیرانه نیست و همچنین از طریق موسسات مالی مثل صرافی‌ها انجام می‌شود.

جمع‌بندی

پولشویی، راهی است برای واردکردن پول‌های غیرقانونی مجرمان به سیستم اقتصادی قانونی. روشهای پولشویی در سیستم بانکی بسیار مختلف است. روش اسمورفینگ، استفاده از حساب‌های اجاره‌ای، استفاده از صندوق امانات بانک و بسیاری موارد دیگر، ازجمله روش‌های پولشویی در سیستم بانکی محسوب می‌شوند. بانک‌ها، باید برای جلوگیری از پول‌شویی، مکانیزم‌های مناسبی را توسعه دهند.

unodc

investopedia

linkurious