از زمان اختراع پول، جعل آن نیز وجود داشته است. تبهکاران هزاران سال می‌باشد که سعی می‌کنند از پول‌های تقلبی به ‌عنوان پول اصل استفاده کنند. تشخیص پول تقلبی نیز هنوز هم یک مشکل شایع می‌باشد. علاوه بر این، فناوری تولید اسکناس‌های جعلی نیز پیچیده‌ شده که تشخیص آن‌ها را هم دشوارتر از همیشه کرده است. مشاغل مختلفی که با پول نقد سر و کار دارند، در معرض تهدید دائمی دریافت پول تقلبی در ازای کالا و خدمات هستند. دولت نیز اسکناس‌های تقلبی را با اسکناس اصل مبادله نمی‌کند و زیان‌های مرتبط با پول تقلبی باید به ‌عنوان زیان ناشی از سرقت در نظر گرفته شوند. برای بهبود مدیریت نقدینگی در کسب‌وکار خود، در ادامه این مقاله پارا صنعت شما را با انواع روش‌ های تشخیص پول تقلبی آشنا خواهیم کرد.

انواع روش ‌های تشخیص پول تقلبی

خوشبختانه پول اصل دارای ویژگی‌هایی است که با شناخت آنها تا حدی می‌توان پول تقلبی را تشخیص داد. جدا از این، تکنولوژی نیز در این زمینه همراه ما است. تحولات سریع، ویژگی‌های امنیتی را تغییر شکل داده‌اند تا شناسایی پول تقلبی آسان‌تر شود. دیگر لازم نیست برای تشخیص تقلبی بودن پول، فقط به قدرت بینایی و لامسه خود وابسته باشید. شما می‌توانید برای تشخیص جعلی یا اصل بودن اسکناس، از دستگاه‌های شناسایی پول تقلبی استفاده کنید.

استفاده از حس بینایی و لامسه برای تشخیص پول تقلبی

اولین روش از انواع روش‌ های تشخیص پول تقلبی تشخیص با استفاده از حس لامسه و حس بینایی است. اسکناس‌های معتبر ایرانی دارای ویژگی‌های امنیتی هستند که نه‌تنها جعل آنها را دشوار می‌کنند، بلکه تأیید آنها را نیز آسان‌تر می‌سازند. این ویژگی‌ها عبارتند از: از جوهر برجسته، پرتره یا عکس چهره اسکناس، مهروموم بانک مرکزی، کادربندی اسکناس، شماره سریال اسکناس، جنس کاغذ اسکناس، واتر مارک اسکناس و نخ امنیتی.
بنابراین، نشانه‌های بصری خاصی وجود دارند که می‌توان با نگه‌داشتن اسکناس‌ها در مقابل نور، به تشخیص اصل یا جعلی بودن آن‌ها پی برد. با این‌ حال، این روش زحمت زیادی برای کارمندان ایجاد می‌کند و تکرار مدام آن باعث خستگی و در نتیجه، خطای انسانی می‌شود.

جوهر تغییر رنگ

یکی از اولین مواردی که برای تشخصیص اصل بودن اسکناس باید بررسی کنید این است که آیا اسکناس دارای جوهر تغییر رنگ هست یا خیر. برای این کار، آن را به جلو و عقب کج کنید. اگر مشاهده کردید که رنگ اعداد آن تغییر می‌کنند، پس اسکناس شما اصل است.

واترمارک

واترمارک یکی از ویژگی‌های امنیتی اسکناس‌های معتبر است. بسیاری از اسکناس‌های جدید از یک واترمارک استفاده می‌کنند که در واقع یک کپی از صورت روی اسکناس است. روی اسکناس‌های دیگر فقط یک نقطه بیضی‌شکل موجود می‌باشد. در زیر مواردی ذکر شده‌اند که باید هنگام مشاهده واترمارک اسکناس در نظر داشته باشید:
– واترمارک فقط باید زمانی قابل‌مشاهده باشد که پول را روی نور نگه دارید.
– این مورد باید در سمت راست پول باشد.
– اگر watermark صورت است، باید دقیقا با صورت روی پول مطابقت داشته باشد.
– اگر هیچ واترمارکی وجود نداشته باشد یا واترمارک بدون نگه‌داشتن نور قابل‌مشاهده باشد، در این صورت به‌ احتمال زیاد اسکناس تقلبی است.

چاپ برجسته

یکی دیگر از روش ‌های تشخیص پول تقلبی بررسی چاپ برجسته آن است. برای تشخیص چاپ برجسته، ناخن خود را روی نوشته‌های پایین پول بکشید. شما باید کمی لرزش روی ناخن خود ناشی از برجستگی‌های چاپ برجسته احساس کنید. اگر این بافت را احساس نمی‌کنید، پس باید پول را بیشتر بررسی نمایید.

نخ امنیتی با میکرو چاپ

نخ امنیتی یک نوار نازک جاسازی شده می‌باشد که از بالا به‌ پایین روی صفحه اسکناس کشیده شده است. برخی از اسکناس‌ها مانند دلار آمریکا به‌ عنوان لایه دیگری از امنیت، دارای ریز چاپ در رشته امنیتی هستند.

استفاده از دستگاه تشخیص پول تقلبی

ردیاب پول تقلبی می‌تواند اشکال مختلفی داشته باشد. در اصل، این دستگاه ویژگی‌های امنیتی اسکناس‌ها را شناسایی می‌کند تا تشخیص دهد که آیا اسکناس جعلی یا واقعی است. در این دستگاه از یک یا چند روش مختلف شناسایی برای تأیید اسکناس‌ها از طریق ویژگی‌های امنیتی آنها استفاده می‌گردد. هر چه در این دستگاه از روش‌های تشخیص بیشتری استفاده شود، دستگاه دقیق‌تر خواهد بود زیرا می‌تواند ویژگی‌های امنیتی بیشتری را تأیید کند. بسته به مقدار پولی که برای اسکن نیاز دارید و تعداد دفعات استفاده از دستگاه، می‌توانید مدل مناسبی را پیدا کنید که نیازهای کسب‌وکار شما را برآورده کند. در زیر فاکتورهایی که در این دستگاه‌ها برای تشخیص پول تقلبی ممکن است وجود داشته باشند، مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

آشکارساز پول تقلبی اشعه ماورای بنفش

از انواع روش ‌های تشخیص پول تقلبی استفاده از دستگاه آشکارساز تقلبی اشعه ماورای بنفش یا UV است. این دستگاه‌ها یک گزینه محبوب برای بسیاری از صاحبان مشاغل هستند، زیرا ارزان می‌باشند.
آشکارساز تقلبی اشعه ماورای بنفش با تشخیص فسفرهای فلورسنت فرابنفش مورد استفاده در اسکناس‌های معتبر کار می‌کند. فسفرها هنگامی که زیر نور UV قرار می‌گیرند، واکنشی ایجاد می‌کنند؛ اما در شرایط معمولی پنهان می‌مانند. جوهر UV ظاهر خود را تغییر می‌دهد و پس از آن می‌تواند به ‌راحتی توسط چشم انسان در زیر نور UV دیده شود.
اگرچه استفاده از آشکارساز تقلبی اشعه ماورای بنفش یک‌ روش تشخیص معتبر است، اما کاملا دقیق نیست. زیرا فقط یک نوع از بسیاری از ویژگی‌های امنیتی قرار داده شده در اسکناس‌ها را شناسایی می‌کند.

تشخیص مغناطیسی

برخی از ردیاب‌های پول تقلبی نیز از تشخیص مغناطیسی برای شناسایی جوهر مغناطیسی و رشته‌های فلزی قرار داده شده در مناطق استراتژیک اسکناس استفاده می‌کنند. استفاده از این دستگاه نیز یک نوع رایج از انواع روش ‌های تشخیص پول تقلبی است.

تشخیص پول تقلبی از طریق واترمارک

برخی از آشکارسازها از نور برای مشاهده واترمارک‌هایی که در اسکناس‌های معتبر تعبیه شده‌اند، استفاده می‌کنند. این واترمارک‌ها با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شوند.

تشخیص اندازه و ابعاد اسکناس

ردیاب‌های جدیدتر و مدرن‌تر شناسایی پول تقلبی نیز می‌توانند تشخیص دهند که آیا اسکناس اندازه مناسب دارد یا خیر. اسکناس‌ها همه در اندازه استاندارد چاپ می‌شوند.

استفاده از ردیاب‌های خودکار

استفاده از دستگاه ردیاب خودکار بهترین راه برای تشخیص دقیق پول‌های تقلبی است. آنها با نرم‌افزار تصویربرداری پیشرفته پیکربندی شده‌اند که به آنها امکان می‌دهد ابعاد و ویژگی‌های دقیق اسکناس‌ها را با دقت 100٪ تشخیص دهند. این دستگاه‌ها به طور خودکار، اسکناس تقلبی را رد می‌کنند.

استفاده از قلم تشخیص پول تقلبی

یکی دیگر از انواع روش ‌های تشخیص پول تقلبی استفاده از قلم تشخیص پول تقلبی می‌باشد. مشاغلی که با مقادیر کمتری پول نقد سر و کار دارند یا دارای مکان‌های فروش هستند، می‌توانند روی یک خودکار تشخیص پول تقلبی قابل‌اعتماد، سرمایه‌گذاری می‌کنند. آنها می‌توانند این قلم را در هر مکانی که پول نقد دریافت می‌شود، قرار دهند. بهترین قلم تشخیص تقلبی حاوی محلول ید است که با مولکول‌های نشاسته موجود در کاغذ استاندارد چوبی واکنش نشان می‌دهد و یک لکه‌ قهوه‌ای تیره بر جای می‌گذارد (نشانه واضحی از تقلبی بودن اسکناس). الیاف کتان و پنبه به اسکناس واقعی با محلول ید واکنش نشان نمی‌دهند و بنابراین هیچ تغییر بصری روی اسکناس ایجاد نمی‌شود.

از کجا بفهمیم پول جعلی است؟

شناسایی پول تقلبی از اهمیت بسیاری برخوردار است. با توجه به روش‌های زیر، پول جعلی را از اصل تشخیص دهید:
– پول‌های جعلی معمولا دارای تصویر چهره پرتره نامناسب با ایرادهای رنگی و وضوح هستند.
– نوشته‌های روی پول باید واضح و مرتب باشند. رنگ‌ها و ارتفاع حروف نباید تغییر کنند. امضاها باید بایکدیگر مطابقت داشته باشند که در پول جعلی این چنین نیست.

– ابعاد و کادربندی پول تقلبی با پول اصلی تا حدی متفاوت است.
– شماره سریال در پول‌های جعلی اغلب دارای فاصله نامناسب یا تفاوت‌های رنگی است.
– کاغذ پول تقلبی ممکن است ازنظر ضخامت و بافت با پول واقعی متفاوت باشد.
– نخ امنیتی در پول واقعی به شکل صاف و یکدست از وسط پول رد می‌شود و رنگ و درخشندگی آن نباید تغییر کند.
– واترمارک پول تقلبی ممکن است کیفیت و ظرافت کمتری نسبت به پول واقعی داشته باشد.

به منظور جلوگیری از قبول پول تقلبی، اهمیت داشتن آگاهی از این نشانه‌ها و بررسی با دقت پول‌هایی که دریافت می‌کنید از ارزش بالایی برخوردار است. همچنین، در صورت شک برای تایید اعتبار پول، از منابع رسمی مانند بانک‌ها یا ادارات مالی کمک بگیرید تا از اصالت آن اطمینان حاصل کنید.

با اسکناس‌های جعلی چه کنیم؟

اگر توانایی تشخیص اسکناس جعلی را دارید، اقدامات بعدی بسیار حیاتی و حساس می‌شوند. اهمیت اصلی در این است که از خرج‌کردن اسکناس تقلبی خودداری کنید، زیرا این اقدام احتمال دارد منجر به اتهامات جدی و مجازات جعل پول شود. به‌طور کلی، پس از شناخت اسکناس جعلی، بهترین اقدام این است که اطلاعات مربوط به مبدأ و ارائه‌دهنده این اسکناس را بیابید.

در صورتی‌که می‌دانید اسکناس جعلی از کجا و توسط چه کسی به‌دست شما رسیده است، می‌توانید به کمک وکیل کیفری اقدام به پیگیری این موضوع از طریق مراجع قضایی کنید. این اقدام می‌تواند به شما کمک کند تا ضرر و زیان خود را جبران کنید و فرد کلاهبردار را دستگیر سازید.

برای اثبات جرم و مسئولیت شخصی که از اسکناس جعلی استفاده کرده است، نیاز به ارائه مدارک محکمه‌پسندی دارید. این مدارک باید نشان‌دهنده آگاهی فرد از جعلی‌بودن اسکناس و هدف از استفاده‌اش برای کلاهبرداری باشد. این موارد از اهمیت بسیار مهمی برخوردار هستند تا اثباتات شما در دادگاه مورد قبول قرار گیرد و حق و حقوقتان به‌درستی حفظ شود.

جمع‌بندی

امروزه به لطف پیشرفت تکنولوژی، روش‌ های تشخیص پول تقلبی نیز گسترش یافته‌اند. دستگاه‌های تشخیص پول تقلبی با استفاده از اشعه ماورای بنفش و دستگاه‌های تشخیص خودکار، ابزارهای مفیدی در این زمینه هستند. اما راه‌های بصری دیگری نیز برای تشخیص اصل یا تقلبی بودن اسکناس وجود دارند. ویژگی‌های فیزیکی اسکناس مانند جوهر، واترمارک و متن، اقدامات امنیتی عمدی برای کمک به مردم جهت تشخیص اسکناس اصل هستند. البته استفاده از این روش‌ها در مشاغل بزرگ به ‌خاطر فشار وارده زیاد بر کارمندان و در نتیجه افزایش خطای انسانی، توصیه نمی‌گردند.

به هر کار یا حرفه‌ای که مشغول باشید، با پول نقد یا همان اسکناس‌های کاغذی سر و کار پیدا می‌کنید. دسته‌بندی اسکناس با دستگاه‌های مخصوص این کار، فرآیند مدیریت نقدینگی شما را با مرتب‌سازی و دسته‌بندی خودکار و کارآمد، بهینه‌تر می‌کند. سورتر‌ اسکناس، دستگاهی است که برای این کار استفاده می‌شود. درنتیجه دسته‌های مرتب و همسان اسکناس هستند که بدون خطای انسانی شناسایی و دسته‌بندی شده‌اند.

سورتر‌های امروزی، براساس فناوری‌های نوین یادگیری ماشین (الگوریتم‌های یادگیری) و هوش مصنوعی کار می‌کنند. بخش یارانه‌ای این دستگاه‌ها، مجهز به الگوریتم‌های مختلف است که اسکناس را براساس ویژگی‌های فیزیکی و نشانه‌های امنیتی تشخیص می‌دهد. سورترهای جدید، علاوه بر جداسازی و دسته‌بندی اسکناس‌ها، می‌توانند اسکناس‌های جعلی را نیز تشخیص داده و جدا کنند. با‌توجه به این‌که جاعلان اسکناس مدام در حال یافتن راه‌هایی برای واقعی‌تر جلوه دادن ساخته‌های خود هستند، این ویژگی جدید بسیار کارآمد خواهد بود.

تنها در چند دهه گذشته، به‌قدری اسکناس صد دلاری تقلبی وارد بازار شده که خیلی از کسب‌وکارها حاضر به پذیرش این اسکناس‌ها نیستند. اما دستگاه‌های سورتر ضدجعل که به صورت آنلاین با انواع اسکناس‌های تقلبی به‌روزرسانی می‌شوند، کار شما را بسیار راحت‌تر خواهند کرد. به‌علاوه، این دستگاه‌ها را می‌توان به آخرین فایروال‌ها و نرم‌افزارهای ضدهک و ضد ویروس مجهز کرد.

سورتر اسکناس مزایای زیادی برای کسب‌وکارهای مختلف دارد. مزیت اصلی این دستگاه‌ها افزایش کارایی و بهره‌وری است. علاوه بر کاهش نیاز به نیروی کار برای جداسازی اسکناس‌ها، سورترها خطای انسانی را از بین می‌برند و سرعت انجام این کار نیز بیشتر می‌شود. شما می‌توانید این سورترها را به‌گونه‌ای تنظیم کنید که باتوجه به نیاز شما، اسکناس‌ها را مرتب و دسته‌بندی کند.

تقریباً هر کسب‌وکاری که با پول نقد سر و کار دارد، می‌تواند با خرید دستگاه سورتر اسکناس بهره‌وری خود را بالا‌تر ببرد. اما بانک‌ها، صرافی‌ها و تجارت‌خانه‌های بزرگ مطمئناً به چنین دستگاهی نیاز بیشتری دارند.

شباهت‌ها و تفاوت‌های دستگاه سورتر و پول شمار

توزیع پول نقد احتمالا بزرگ‌ترین تفاوت میان پول شمار و سورتر اسکناس است. سورتر اسکناس را می‌توان به‌عنوان یک دستگاه همه‌کاره برای مدیریت پول نقد درنظر گرفت. این دستگاه به شما این امکان را می‌دهد که به بهترین شکل ممکن با پول نقد برخورد کند و آن را مرتب و دقیق دسته‌بندی سازد.

از سوی دیگر، دستگاه‌های پول شمار تنها بخشی از فرآیند مدیریت پول نقد را انجام می‌دهند، اما همچنان از اهمیت زیادی برخوردار هستند. هر دو دستگاه می‌توانند به بهبود کارایی در رسیدگی به حساب و کتاب‌ها کمک کنند.

آن‌ها به شما این امکان را می‌دهند که پول نقد را به‌طور موثرتر و دقیق‌تر بشمارید و زمان مورد نیاز برای رسیدگی به حساب‌ها را کاهش دهید. هر دو دستگاه به شما امکان می‌دهند تا با سهولت بیشتری پول‌های تقلبی را شناسایی کنید.

د لا رو، بزرگ‌ترین شرکت چاپ پول در دنیا است که خدمات خود را به بیش از 140 کشور دنیا عرضه می‌کند. کار اصلی این شرکت، طراحی و چاپ امنیتی اسکناس‌ها و نشانه‌ها یا ویژگی‌های امنیتی است که در اسکناس‌ها به کار برده می‌شوند. قراردادهای این شرکت به‌طور خاص با بانک‌های مرکزی و نهادهای دولتی که با چاپ اسکناس سر و کار دارند، بسته می‌شود.

این شرکت که در ابتدا یک شرکت خانوادگی بود، در سال 1831 کار خود را با تولید کارت‌های بازی (پاسور) شروع کرد اما خیلی زود به یک شرکت خصوصی تغییر پیدا کرد. در سال 1947، این شرکت به عنوان یک شرکت سهامی عام در بورس لندن معرفی شد. اولین قرارداد چاپ اسکناس این شرکت با بانک انگستان بود که در سال 1860 اتفاق افتاد. از آن زمان که نزدیک به دویست سال می‌گذرد، د لا رو با بحران‌های بسیاری روبه‌رو شده و تا پای ورشکستگی پیش رفته است. با این حال، همچنان بزرگ‌ترین شرکت چاپ اسکناس در دنیا به شمار می‌رود.

گفته می‌شود که این شرکت چاپ پول بزرگ دنیا، 36% از اسکناس‌های کاغذی در دنیا را تولید می‌کند. علاوه بر این، پاسپورت حدود 40 کشور دنیا نیز در د لا رو تولید می‌شود. البته این شرکت در سال 2018، امتیاز چاپ اوراق هویتی را به شرکت آمریکایی HID Global فروخت. در حال حاضر، بیشتر منابع این سیستم صرف تحقیق، توسعه و تولید اسکناس‌های پلیمری شده است. بنا بر عقیده مدیران ارشد این شرکت چاپ پول، اسکناس‌های پلیمری، آینده صنعت چاپ پول جهان هستند. زیرا هم از نظر ویژگی‌های امنیتی و ضدجعل و هم در ویژگی‌های دیگری مانند ماندگاری و بهداشتی بودن، عملکرد بسیار بالاتری نسبت به اسکناس‌های کاغذی دارند. در حال حاضر، این شرکت با چندین شرکت بزرگ دنیا که در زمینه ساخت تکنولوژی‌های به‌روز ضدجعل کردن اسکناس فعالیت می‌کنند، همکاری دارد.

بسیاری از کشورها، در حال تبدیل پول‌های کاغذی رایج خود به پول های پلیمری هستند. پیش‌بینی می‌شود که ظرف چند دهه آینده، تقریباً تمام کشورهای جهان، پول‌های رایج خود را با استفاده از پلیمرها چاپ کنند. این روند، ظرف سال‌های پیش سرعت بیشتری به‌خود گرفته است. اما چرا؟ آیا پول‌های پلیمری امن‌تر هستند؟ ظاهر بهتری دارند؟ یا شاید در مقایسه با پول‌های کاغذی، ارزشمندتر هستند؟

پول های پلیمری دوام بالایی دارند. کهنگی و پاره شدن اسکناس یکی از دلایلی است که سالانه هزینه زیادی بر خزانه‌داری دولت‌ها تحمیل می‌کند. برطبق گفته مجله گاردین در سال 2013، اسکناس‌هایی که با پلیمر ساخته می‌شوند، 2.5 برابر بیشتر از اسکناس‌های معمولی عمر می‌کنند.

این نوع از اسکناس‌ها، علاوه بر دوام بالا، قابلیت چاپ تصاویر واضح‌تری را دارند و می‌توان از عناصر امنیتی بسیار پیشرفته‌تری در آنها استفاده کرد. همچنین، از آن‌جا که تولید این نوع از اسکناس‌ها نیاز به تکنولوژی پیشرفته‌تری دارد، امکان جعل آنها نیز پایین می‌آید.

برخلاف اسکناس‌های کاغذی، پول های پلیمری به‌راحتی کثیف و چرک نمی‌شوند. براساس تحقیقات انجام شده، پول‌های کاغذی بعد از مدتی به منبعی غنی از انواع جرم‌ها، ویروس‌ها و باکتری‌ها تبدیل می‌شوند. گفته می‌شود که یک پول کاغذی آلوده به ویروس آنفلوآنزا قابلیت سرایت آن تا بیش از ده روز را دارد. اما اسکناس‌های پلیمری از پلاستیک ساخته می‌شوند و امکان باقی ماندن میکروارگانیسم‌ها زنده بر روی آنها، بسیار کم است.

البته در کنار این مزایا، نباید معایب آنها را هم نادیده گرفت. تا کردن پول های پلیمری سخت است و اگر تا شوند رد آن تا آخر عمر اسکناس باقی می‌ماند. این نوع از اسکناس‌ها سطحی بسیار صاف دارند و لیز هستند. به‌علاوه، اگر به هر دلیلی خیس باشند، چسبناک می‌شوند. یک عیب دیگر آنها هم این است که ممکن است به مرور زمان، رنگ ببازند. در واقع، یکی از دلایلی که باعث شد چاپ اسکناس‌های پلیمری در برخی نقاط متوقف شود، رنگ باختن آنها در گذر زمان بوده است.

اطلاع از تاریخ اسکناس و چاپ آن در دنیا ایده بدی نیست. اولین سازندگان اسکناس‌های کاغذی چینی‌ها هستند. اما این استرالیایی‌ها بودند که در قرن حاضر با چاپ اسکناس های پلیمری این صنعت را متحول کرده‌اند. جعل اسکناس به همان اندازه چاپ آن قدمت دارد. در طول سال‌ها، کشورهای مختلف سعی کرده‌اند با اضافه کردن ویژگی‌های امنیتی به اسکناس‌های خود، کار جاعلان را سخت‌تر کنند. در این مقاله، علاوه بر تاریخ مختصر چاپ اسکناس، مهم‌ترین ویژگی‌های امنیتی آشکار که در اکثر اسکناس‌ها وجود دارد را نیز معرفی کرده‌ایم.

تاریخچه کوتاهی از چاپ اسکناس

اولین پول کاغذی جهان در چین در زمان سلسله تانگ (618–907) توسط بازرگانانی که می‌خواستند از حجم سنگین سکه‌های مس دوری کنند، ساخته شد. از سال 1023 به بعد، دولت مرکزی چین پول کاغذی خود را با استفاده از چاپ چوبی تولید می‌کرد.

اولین اسکناس‌های اروپایی در سوئد توسط Stockholms Banco، اولین بانک سوئدی منتشر شدند. هر اسکناس با دست 16 مقام برجسته و قابل‌اعتماد امضا می‌شد تا بر مخالفت‌هایی که اصرار داشتند پول کاغذی منجر به سقوط نظام پولی سوئد می‌شود، غلبه کند. در عرض چند ماه دیگر دولت‌ها و تجار اروپایی نیز پول کاغذی منتشر کردند. ارزش بسیاری از اسکناس‌های اولیه به‌زودی کاهش یافت. زیرا چارچوب قانونی برای تضمین ارزش پول وجود نداشت و تقریباً همه می‌توانستند اسکناس منتشر کنند.

در سال 1695 بانک انگلستان اولین بانکی بود که انتشار دائمی اسکناس را آغاز کرد. در ابتدا، این اسکناس‌ها دست‌نویس بودند. اما در سال 1745، اسکناس‌های چاپی استاندارد شده از 20 پوند تا 1000 پوند چاپ شدند.

در سال 1862، ایالات‌متحده اولین اسکناس یک دلاری خود را به منظور جبران کمبود سکه و تامین مالی جنگ داخلی منتشر کرد. اسکناس‌های پلیمری اولین بار در سال 1982 و در استرالیا چاپ شدند.

چند نکته جالب از تاریخچه چاپ پول

بزرگ‌ترین اسکناس تاریخ، 1 یوان چینی بود که در قرن چهاردهم چاپ شد و ابعاد آن ۹×۱۳ اینچ بود.

اولین اسکناس‌های کاغذی ایالات‌متحده در عناوین 1 سنت، 5 سنت، 25 سنت و 50 سنت چاپ شدند. ظاهراً از جوهر سبز در اولین اسکناس یک دلاری استفاده شده که علت آن چسبیدن بهتر این رنگ به کاغذ است.

رنگ سبز هنوز هم در اسکناس‌های دلار استفاده می‌شود. در سال 2014، 2278400 اسکناس یک دلاری در گردش بود که نزدیک به 40 درصد کل دلارهای آمریکایی را تشکیل می‌داد. دلارهای امروزی را می‌توان تا 4000 بار قبل از پاره شدن، به جلو و عقب تا کرد.

واژه پول از کجا نشات گرفته است؟

کلمه “پول” از واژه یونانی “Obolos” گرفته شده است و به سکه‌ای اطلاق می‌شود که برابر با یک ششم درهم یا دراخم بوده است. جالب است بدانید که تاریخچه این واژه به دوران اشکانیان بازمی‌گردد! زمانی پول برای اولین بار وارد ایران شد، این اشکانیان بودند که به یک سکه این واژه را نسبت دادند.

اصطلاح “سکه” نخستین بار برای دستگاه آهنینی به‌کار می‌رفت که برای مهر زدن بر روی پول‌های معاملاتی در جامعه استفاده می‌شد. این دستگاه به نام “اثر مهری” هم شناخته می‌شد که نشان حک‌شده روی سکه‌ها را ارائه می‌داد.

بنابراین، سکه به معنای یک تکه فلزی با وزن مشخص است که روی آن نشان رسمی دولت یا حکومتی که عیار، وزن و ارزش آن را تضمین می‌کند، قرار دارد. این نماد مهم اقتصادی نمایانگر تاریخچه و اهمیت ارزشی فرهنگی و تجاری در جوامع مختلف است.

دنیای اسکناس‌های پلیمری!

اسکناس‌های کاغذی با همان نوع کاغذی که برای مجلات یا روزنامه‌ها استفاده می‌شود، چاپ نمی‌گردند. این برگه‌های ارزشمند بر روی بستری چاپ می‌شوند که از پنبه خالص (مثلاً اسکناس‌های یورو) یا ترکیبی از 75٪ پنبه و 25٪ کتان ساخته شده است. مواد افزودنی دیگری نیز اغلب به‌عنوان یک تمهید امنیتی به خمیر کاغذی اضافه می‌شوند. این مواد افزودنی ممکن است الیاف رنگی یا یک نخ امنیتی ساخته‌شده از فلز یا پلیمر باشند.

به‌جای استفاده از پنبه و کتان به‌عنوان ماده پایه، برخی از کشورها به سمت مواد مصنوعی روی آورده‌اند. استرالیا اولین کشوری بود که چاپ اسکناس پلیمری را وارد چرخه پولی خود کرد. به علت ورود اسکناس‌های پلیمری به چرخه پولی جهانی در این بخش، مزایای این پول‌ها را برای شما بیان کرده‌ایم.

مزایای چاپ اسکناس پلیمری

• اسکناس‌های پلیمری دوام بیشتری دارند. زیرا پاره شدن آن‌ها دشوارتر است و در برابر تا شدن مقاومت بیشتری دارند.
• کثیفی و رطوبت را دفع می‌کنند و به همین دلیل به‌راحتی کثیف نمی‌شوند. میکروارگانیسم‌ها بر روی پلیمرها زنده نمی‌مانند. زیرا از مواد صنعتی ساخته شده‌اند که عناصر مغذی برای زنده ماندن جانداران را ندارند.
• ازآنجایی‌که پلی‌پروپیلن جهت‌دار دومحوره (BOPP) محکم‌تر است، اسکناس‌ها در دستگاه‌های خودپرداز و عملیات مرتب‌سازی خودکار بهتر عمل می‌کنند. بااین‌حال، اگر خیس یا مرطوب شوند، به هم می‌چسبند و کار شمارش را سخت می‌کنند.
• تولید اسکناس حدود دو برابر گران‌تر درمی‌آید اما دوام آن‌ها دو و نیم تا چهار برابر بیشتر از اسکناس‌های چاپ‌شده روی کاغذ پنبه‌ای است. این نوع از اسکناس‌ها قابل بازیافت هستند که یک مزیت زیست‌محیطی به شمار می‌رود. البته توجه داشته باشید که از پلیمرهای بازیافت شده، به‌هیچ‌عنوان برای چاپ اسکناس استفاده نمی‌شود.
• جعل این اسکناس‌ها به‌واسطه تکنولوژی مدرن‌تر و مواد اولیه کمتر در دسترس، سخت‌تر است. در کانادا که بعد از استرالیا، یکی از پیشگامان تولید پول‌های پلیمری است، تعداد اسکناس‌های جعلی گزارش‌شده 74 درصد کاهش نشان می‌دهد.

تاریخ مختصری از چاپ اسکناس های پلیمری

در سال 1982 شرکت American Bank Note، اولین اسکناس‌های پلیمری را با استفاده از پلیمرهای Tyvek ‘sDuPont چاپ کرد. استرالیا اولین کشوری بود که از سال 1992 به بعد از اسکناس‌های پلیمری برای گردش پولی عمومی خود استفاده می‌کند.

در ژوئن 2016 بود که بانک انگلستان اولین اسکناس خود را که بر روی یک بستر پلیمری چاپ شده بود، معرفی کرد. این اسکناس پنج پوندی ” The New Fiver” نام دارد و پرتره‌ای از وینستون چرچیل را نشان می‌دهد. اسکناس‌های جدید توسط موسسه De La Rue چاپ‌ می‌شوند.

ویژگی‌های امنیتی رایج برای اسکناس‌ها

همه اسکناس‌های مدرن دارای چندین ویژگی امنیتی ضد جعل هستند. برای پول‌های باارزش بالا‌تر می‌توان از حدود 50 ویژگی امنیتی استفاده کرد. بسیاری از این تکنیک‌ها به‌خوبی شناخته شده‌اند، اما برخی محرمانه نگه داشته می‌شوند. برخی از تکنیک‌های مورداستفاده برای ایمن‌سازی و ضدجعل کردن اسکناس‌ها عبارتند از:

• کاغذهای ویژه: کارخانه‌های کاغذسازی وجود دارند که به‌طور منحصربه‌فرد بسترهای کاغذی برای چاپ اسکناس می‌سازند. فرمول خمیر کاغذ بیشتر اسکناس‌های رایج در کشورهای مختلف، کاملاً محرمانه و اختصاصی است.
• تصاویر یا الگوهایی هستند با تغییر در ضخامت یا تراکم کاغذ ایجاد می‌شوند.

• جوهرهای ویژه: برخی از جوهرها بسته به زاویه‌ای که از آن مشاهده می‌کنید، تغییر رنگ می‌دهند.
• جوهرهای نامرئی: این جوهرها برای چشم نامرئی هستند اما در زیر نور فلورسنت یا UV دیده می‌شوند.
• چاپ رنگین‌کمانی: دو یا چند جوهر روی یک صفحه چاپ اعمال می‌شود تا رنگ به‌تدریج از یک رنگ به رنگ دیگر محو شود.

• هولوگرام: متن و/یا تصاویری هستند که ظاهری سه بعدی دارند.
• حکاکی‌های استادانه‌ای مانند خطوط قوس‌دار برجسته و ریزمتن‌ها.

• چاپ برجسته
• جمع‌آزما (checksum) یا شماره سریال
• نخ امنیتی: یک سیم فلزی یا پلاستیکی است که در بافت اسکناس اضافه می‌شود.
• اسکناس‌های پلیمری یک ویژگی امنیتی منحصربه‌فرد دارند که پنجره شفاف یا see-through window نام دارد.

جمع‌بندی

در این مقاله یک تاریخچه مختصر از ورود پول به چرخه مالی کشورهای جهان را بیان کردیم. جعل اسکناس به همان اندازه چاپ اسکناس قدمت دارد. در طول سال‌ها، کشورهای مختلف سعی کرده‌اند با اضافه کردن ویژگی‌های امنیتی به اسکناس‌های خود، مانع از جعل آن‌ها شوند. در این مقاله، ویژگی‌ها یا نشانه‌های امنیتی رایج که برای اسکناس‌ها استفاده می‌شود را بیان کردیم. بااین‌حال بسیاری از کشورها، نشانه‌های امنیتی منحصربه‌فرد و مخصوص به خود را هم به این ویژگی‌های امنیتی رایج اضافه می‌کنند. هر چه اسکناس ازنظر ارزش بالاتر باشد، نشانه‌های امنیتی روی آن نیز بیشتر و پیشرفته‌تر است.

منابع

Titlemax

Prepressure