بدون شک شما با اسکناس یک‌ دلاری آمریکا آشنا هستید. احتمالاً هزاران بار آن را دیده‌اید. این اسکناس یکی از شناخته‌شده‌ترین ارزهای جهان است. اما واقعا چند بار به این نکته فکر کرده‌اید که معنای پشت طرح و نمادهای آن چیست؟ نمادهای اسکناس دلار، یکی از مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین عناصر در جهان اقتصاد محسوب می‌شود.

علائم روی اسکناس دلار

علائم بر روی اسکناس دلار نشان‌دهنده هویت و قدرت پول مورد استفاده در آمریکا هستند و بر روی تمامی نسخه‌های اسکناس‌های دلار چاپ می‌شوند. این علائم شامل تصاویر و نمادهای مختلف است که هر کدام معنای خاصی دارند.
برخی از علائم رایج شامل تصویر رئیس‌جمهور آمریکا در یک‌طرف و تصویر نقشه آمریکا و نوشته “ایالات متحده آمریکا” در طرف دیگر می‌شود.

نمادهای مختلف اسکناس دلار

اسکناس یک دلاری آمریکا از کاغذ ساخته شده است و ترکیبی از الیاف پنبه و لینن دارد. فیبرهای ریز ابریشمی در سرتاسر این اسکناس را می‌توان رویت کرد. این اسکناس به‌طول 6.14 اینچ (15.6 سانتی‌متر) و عرض 2.61 اینچ (6.6 سانتی‌متر) در نظر گرفته می‌شود. ضمن آنکه این پول کاغذی حتی با شسته‌شدن نیز پاره نمی‌شود.

تصویر رییس جمهور

یکی از نمادهای روی اسکناس یک دلاری، عکس جورج واشنگتن است. این انتخاب نشان می‌دهد که جورج واشنگتن برای اولین بار در تاریخ آمریکا به‌عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد و نقش مهمی در تأسیس و ساختاردهی کشور در طول سال‌های 1789 تا 1797 داشت. او یک شخصیت نظامی مشهور بود که قبل از اینکه رئیس‌جمهور شود در طول جنگ انقلاب به‌عنوان فرمانده کل خدمت می‌کرد.

هرم

هرم جز نمادهای اسکناس دلار به حساب می‌آید. نماد هرم روی اسکناس دلار به معنای قدرت، ثبات و اعتماد در نظر گرفته می‌شود. در واقع، هرم نشان‌دهنده ساختار سلسله مراتبی است که در آن قدرت و تصمیم‌گیری در بالاترین سطح قرار دارد و به‌تدریج به سطوح پایین‌تر منتقل می‌شود.
این نماد نشان می‌دهد که دولت ایالات ‌متحده آمریکا بر پایه چارچوب قانون اساسی خود عمل می‌کند و تصمیماتش را با استفاده از فرآیندهای دقیق و سازمان‌دهی‌شده اتخاذ خواهد کرد. هرم، پایداری و استحکام اقتصادی کشور را نشان می‌دهد که نتیجه آن در طول زمان توسعه و رشد پایدار است.
نکته قابل‌توجه، کامل‌نبودن این هرم است. برخی بر این باور هستند کامل‌نبودن این هرم بدین معناست که در زمان طراحی، ساخت این سرزمین هنوز به پایان نرسیده بود.

حروف پایین هرم

روی آجرهای پایین هرم حروف MDCCLXXVI به چشم می‌خورد. این حروف به معنای عدد ۱۷۷۶ یعنی سال تاسیس ایالات متحده آمریکا محسوب می شود. به‌عبارت‌دیگر، MDCCLXXVI سالی است که آمریکا استقلال خود را کسب نمود.

چشم بالای هرم

نماد چشم بالای هرم روی اسکناس دلاری، به‌عنوان نماد اصلی بین نمادهای اسکناس دلار است. این نماد معمولا به‌عنوان “The Eye of Providence” (چشم محافظ) نیز در نظر گرفته می‌شود و در فرهنگ غربی به‌عنوان نماد خدای بالا و نظارت الهی از آن نام می‌برند.

عبارت‌های لاتین

عبارات لاتین از دیگر نمادهای اسکناس دلار هستند. در بالا و پایین هرم دو عبارت “ANNUIT COEPTIS” و “NOVUS ORDO SECLORUM” دیده می‌شود. روی بنری که عقاب با منقارش آن را می‌گیرد، عبارت”e pluribus unu” رویت می‌شود و تقریبا روی همه سکه‌های آمریکایی وجود دارد.
“ANNUIT COEPTIS” با مفهوم “او (خدا) کارهای ما را تصویب کرده است.” ترجمه می‌شود. این عبارت به نشان تکریم و تقدیر از خداوند خواهد بود. ضمن آنکه به درخواست کمک و حمایت از او در آغاز کارهای جدید و مهم اشاره دارد.
“NOVUS ORDO SECLORUM” به معنای “سرآغاز دوران جدید” ترجمه می‌شود. این عبارت نشانگر آغاز یک دوره نوین در تاریخ و تحولات جامعه است و به نوید بخشیدن به آینده روشن‌تر و بهتر اشاره دارد.
“e pluribus unu” به معنای «یکی از میان همه» ترجمه می‌شود. pluribus unu e زمانی شعار ایالات متحده آمریکا بود. این عبارت اشاره به این واقعیت دارد که ملت واحد امروزی، درنتیجه پیوستن 13 مستعمره کوچک‌تر به‌یکدیگر شکل گرفته است.

سپر و چنگال‌های عقاب

سپر عقاب به‌عنوان نماد رسمی ایالات‌متحده آمریکا منظور می‌شود و از نمادهای اسکناس دلار به‌حساب می‌آید. این نماد به‌عنوان نماد قوت و حفاظت در برابر تهدیدات خارجی و نماد آزادی و استقلال ساکنان آمریکا تعبیر می‌شود. این سپر به هیچ جا متصل نیست. این موضوع نشان‌دهنده تاکید آمریکا بر روی استقلال خویش است.
عقاب پشت اسکناس یک‌دلاری، یک شاخه زیتون در پنجه راست و یک تیرکمان در پنجه چپ دارد. شاخه زیتون نماد صلح، پایداری و ثروت خواهد بود و تیرکمان به نماد قدرت، سرعت و پیروزی تعبیر می‌شود. سر این عقاب به سمت پنجه راست که زیتون‌ها قرار دارند، چرخیده است. ترکیب این دو نماد روی اسکناس دلار به‌منظور اشاره به قدرت، پایداری و بقای کشور آمریکا در نظر گرفته می‌شود.

ستاره‌های بالای عقاب

ستاره‌ها از دیگر نمادهای اسکناس دلار هستند. نماد ستاره‌های بالای سر عقاب نشان‌دهنده تعداد ایالت‌های متحده آمریکا در زمان طراحی این اسکناس است. درواقع، هر بار که یک ایالت جدید به اتحادیه آمریکا می‌پیوندد، یک ستاره جدید به پرچم آمریکا و به نسخه‌های جدید اسکناس دلاری اضافه می‌شود. البته این 13 ستاره می‌توانند نشان‌دهنده 13 مستعمره اصلی آمریکا نیز باشند.
نماد ابر اطراف ستاره‌ها نیز در اسکناس دلاری به‌عنوان یک نشانه از شکوه و تاثیر قدرت آمریکا در جهان محسوب می‌شود. اگر بیشتر به این نماد دقت کنیم نشان از آن دارد که خدا به این کشور و این پول برکت داده است. نماد اینکه اسکناس دلار باید با قدرتی فراطبیعی و آسمانی شناخته شود.

عدد 13

درگذشته، عدد ۱۳ در فرهنگ غرب به‌عنوان یک عدد نامطلوب و بدشانس شناخته می‌شد. این باور باعث شده بود که در بسیاری از ساختمان‌ها، طبقه ۱۳ حذف شود و به‌جای آن، طبقه ۱۲ به طبقه ۱۴ بپیوندد. یکی از دلایل استفاده از این عدد بین نمادهای اسکناس دلار، مبارزه با این باور خرافی است.
عدد ۱۳ یعنی تعداد اولیه ایالت‌های کشور آمریکا، که آغاز این کشور را نشان می‌دهد. وجود این عدد بر روی اسکناس یک دلاری اصلا مورد عجیبی نیست؛ اما چندین بار روی این پول کاغذی تکرار شده است. به‌عبارت‌دیگر عدد 13 پرتکرارترین نماد روی این پول کاغذی محسوب می شود که شامل ۱۳ میوه زیتون، 13 برگ زیتون، 13 تیر و کمان، 13 پله در هرم، 13 نوار روی سپر و ۱۳ ستاره بالای سر عقاب خواهد بود. تکرار این عدد به جهت یادآوری تاریخ این کشور برای دیگران است.

شماره ناحیه‌ فدرال رزرو

در جلوی اسکناس یک دلاری، یک عدد چهار را می‌توان چهار بار دید. این شماره به بانک فدرال رزرو اختصاص دارد که اسکناس‌ها را چاپ می‌کند. به‌عنوان مثال، “1” یعنی اینکه این اسکناس در بوستون چاپ شده است، درحالی‌که “2” به چاپ اسکناس در نیویورک اشاره دارد.

نشان وزارت خزانه‌داری آمریکا

ترازوی متوازن روی مهر وزارت خزانه‌داری نشان‌دهنده یک بودجه متعادل (که توسط کنگره انجام می‌شود) نیست. بلکه دلالت بر عدالت دارد. کلید پایین این نماد نشان‌دهنده اقتدار رسمی است.

جمع‌بندی

به‌طورکلی، علائم روی اسکناس دلار نقش بسزایی در حفظ قابل اعتماد بودن پول آمریکا و تضمین صحت و سلامت آن در بازار جهانی دارند. همان‌طور که مطالعه نمودید، نمادهای اسکناس دلار به‌طور تصادفی انتخاب‌ نشده‌اند و هرکدام دارای معنای خاص و یا شاید پیچیده‌ای هستند. نکته این است که دولت ایالات متحده هیچ برنامه‌ای برای تغییر آن ندارد. درواقع، قانونی وجود دارد که طراحی مجدد اسکناس یک دلاری را ممنوع می‌کند.

rd

origin

چک صیادی، یکی از اقسام چک‌ها محسوب می‌شود که با مبنایی جدید و بر اساس تازه‌ترین قوانین مرتبط با چک، راه‌اندازی و معرفی گردیده است. این نوع چک، طبق مقررات جدید صدور چک و تحت نظارت کامل بانک مرکزی، از طریق سامانه صیاد به‌صورت رسمی صادر می‌شود. از جمله ویژگی‌های بارز چک‌های صیادی، استفاده از رنگ بنفش در طراحی آن در نظر گرفته می‌شود.

ویژگی‌ها و تفاوت‌های چک صیادی نسبت به چک‌های سنتی

این چک‌ها از نظر فرایند صدور، امنیت و استعلام تفاوت‌های عمده‌ای با چک‌های نسل قبلی دارند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

محدودیت توقیف حساب‌ها

دارنده چک صیادی در صورت روبروشدن با چک بلامحل، قادر به توقیف تمام حساب‌های مرتبط با صادرکننده چک در همان بانک و بانک‌های دیگر تا یک سقف مشخص است. اما در صورت داشتن چک سنتی بلامحل، اگر صادرکننده چک در حساب‌های دیگری موجودی داشته باشد، بانک اجازه برداشت وجه از آن حساب‌ها را ندارد.

یکنواختی در صدور

دسته‌چک‌های صیادی در همه بانک‌ها با یک‌شکل و رنگ (بنفش) صادر می‌شوند.

اتوماسیون فرایند

شعبه بانک مسئولیت اعتبارسنجی و صدور دسته‌چک صیادی را بر عهده ندارد. کلیه مراحل از جمله صدور دسته‌چک به‌وسیله سامانه بانک مرکزی انجام می‌پذیرد. از این‌رو، امکان خروج از چارچوب‌ها و روابط خاص در صدور دسته‌چک‌های صیادی وجود ندارد.

قابلیت استعلام

دارنده چک سنتی قبل از دریافت چک، قادر به استعلام وضعیت حساب صادرکننده چک نمی‌باشد. اما چک‌های بنفش صیادی به‌راحتی قابلیت استعلام از طریق سامانه مربوطه را دارند. این ویژگی باعث کاهش تعداد چک‌های برگشتی می‌شود.

آنلاین بودن فرایندها

تمامی مراحل از جمله صدور، استعلام و ثبت چک صیادی به‌صورت آنلاین و از طریق سامانه‌های بانکی انجام می‌شود. این امر موجب می‌شود که چک‌های صیادی به‌عنوان یک چک کاملاً آنلاین شناخته شود.

محدودیت در گیرنده

امکان صدور چک‌های صیادی به نام حامل وجود ندارد، به‌این‌ترتیب تنها صادرکننده چک می‌تواند در وجه چک نوشته شود.

مزایای استفاده از چک صیادی

استفاده از چک صیادی دارای مزایایی است که به‌طور خلاصه می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
– محدودیت دریافت توسط اشخاص دارای عدم صلاحیت: این سیستم جلوی دریافت چک‌های برگشتی از اشخاصی که سابقه تخلف در این زمینه دارند و یا برای دریافت چک صلاحیت لازم را ندارند، را می‌گیرد.
– ثبت فوری چک‌های سرقتی و گمشده: این سامانه امکان ثبت سریع و به‌موقع چک‌هایی که به سرقت رفته یا گم شده‌اند را فراهم می‌کند.
– جلوگیری از تقلب و کلاهبرداری: با استفاده از این سامانه، احتمال کلاهبرداری و تقلب در معاملات مرتبط با چک‌ها به حداقل می‌رسد.
– منع صدور چک‌های بدون موجودی: سامانه صیادی جلوی صدور چک‌های بی‌محل و بی‌اساس را می‌گیرد که می‌تواند به تقلب و سو استفاده از چک صیادی منجر شود.
– حذف ظهرنویسی و پشت‌نویسی غیرمجاز: این سیستم از امکان صدور چک‌های حامل خودداری می‌کند و جلوی تغییرات غیرمجاز در آنها را می‌گیرد.
– عدم نیاز به مراجعه حضوری به بانک: این سامانه اجازه می‌دهد تا وضعیت و وصول چک را بدون نیاز به مراجعه حضوری به بانک بررسی کرد.
– استعلام وضعیت چک قبل از معامله: قبل از دریافت یا تبادل چک‌ها، امکان بررسی وضعیت آنها وجود دارد که باعث افزایش امانت و اطمینان در معاملات می‌شود.
– پیگیری قانونی آسان: در صورت بروز هرگونه مشکل یا خسارت مرتبط با چک‌ها، امکان پیگیری قانونی آسان‌تر و کارآمدتر چک صیادی وجود دارد.

ویژگی‌های امنیتی چک‌های جدید صیادی

علاوه بر مزایای گفته‌شده در بخش قبلی، این دسته از چک‌ها از ویژگی امنیتی به خصوصی برخوردار هستند؛ از جمله:
– دارای سری و سریال‌های آشکار و برجسته: در چک‌های جدید صیادی، سری و سریال‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که به‌راحتی توسط لمس قابل‌تشخیص هستند. این ویژگی باعث افزایش امنیت چک در برابر تقلبات و جعل‌های ممکن می‌شود.
– طرح مخفی خاص در برگه چک: یک الگوی مخفی در چک صیادی طراحی شده است که به‌سادگی توسط عموم مردم قابل‌رؤیت خواهد بود. این تدابیر به‌منظور تسهیل تشخیص چک‌های اصلی و جلوگیری از تقلب به‌کار رفته‌اند.
– ویژگی‌های امنیتی حرفه‌ای: در این نوع چک‌ها، ویژگی‌های امنیتی پیشرفته‌ای به‌کاررفته است که به‌ویژه برای بانکداران و افرادی که از چک‌ها به‌صورت مکرر استفاده می‌کنند، توصیه می‌شود. این ویژگی‌ها از جمله افزایش امنیت در قالب‌ها و ساختار چک، امکانات جدید برای شناسایی اصالت چک و… بهره‌برداری می‌کنند.
– شماره چک یکتا: در سیستم صیادی، به هر برگه چک یک شماره یکتا اختصاص داده می‌شود که به گیرنده چک این امکان را می‌دهد با دریافت یک پیامک ساده، میزان اعتبار فرد صادرکننده چک را تأیید و تحقق دهد. این اقدام باعث سهولت و اطمینان بیشتر در معاملات مالی مرتبط با چک صیادی می‌شود.

شرایط دریافت دسته‌چک صیادی جدید

دریافت این دسته‌چک‌ها شامل مراحلی است که در ادامه به آن می‌پردازیم:
– مرحله اول: برای دریافت دسته‌چک‌های صیادی جدید، ابتدا فرد متقاضی باید به یکی از شعب بانک مراجعه نموده و درخواست خود برای صدور دسته‌چک جدید را ثبت کند. این ثبت‌اولیه شامل اطلاعات موردنیاز جهت درخواست دسته‌چک می‌شود. سپس درخواست ارسالی به رئیس شعبه مورد بررسی قرار می‌گیرد.
– مرحله دوم: پس از بررسی درخواست توسط رئیس شعبه و تأیید او، مراحل بعدی آغاز می‌شود. در این مرحله، درخواست ارسالی به سامانه صیاد بانک مرکزی جهت استعلام اطلاعات ارسال می‌گردد. درصورتی‌که بانک مرکزی تأیید کند که فرد متقاضی دارای شرایط لازم برای دریافت دسته‌چک جدید است، درخواست او به گروه صدور دسته‌چک منتقل می‌شود.
– مرحله سوم: گروه صدور دسته‌چک پس از دریافت درخواست، به‌منظور شخصی‌سازی و چاپ چک، به اقدامات لازم می‌پردازد. در نهایت، دسته‌چک جدید با اطلاعات موردنظر به دست فرد متقاضی تحویل داده می‌شود. این فرایند به‌منظور اطمینان از صحت و سلامت اطلاعات مالی و تجاری افراد، بادقت و سرعت انجام می‌گیرد.
پس از انجام تمامی مراحل و شرایط گفته‌شده، متقاضی می‌تواند دسته‌ چک صیادی جدید خود را دریافت و از آن استفاده نماید.

روش‌های ثبت، استعلام و دریافت چک صیادی

برای انجام هر کدام از موارد فوق، ابتدا باید روند احراز هویت را با استفاده از شماره‌تلفن همراه و کدملی خود انجام دهید. سپس، اطلاعات کارت‌بانکی که چک را در وجه آن دریافت کرده‌اید، وارد می‌کنید. در مراحل بعدی، شما باید شناسه ۱۶ رقمی، شماره‌سریال چک، مبلغ و تاریخ سررسید را وارد نمایید.
در پایان، با واردکردن کدملی و نام گیرنده چک، اطلاعات ثبت‌شده به شما نمایش داده خواهد شد که باید آن‌ها را تایید کنید.

استفاده از اینترنت بانک

تقریباً همه بانک‌های صادرکننده چک‌های صیادی، امکان ثبت این چک‌ها را از طریق خدمات اینترنتی خود فراهم کرده‌اند. برای شروع، باید ابتدا خدمات اینترنت بانکی خود را فعال کنید. پس از آن، با ورود به وب‌سایت بانک خود و مراجعه به بخش مربوط به سامانه صیاد، می‌توانید به ثبت چک‌های صیادی بپردازید.

استفاده از اپلیکیشن اختصاصی سامانه صیاد (ساد 24)

اپلیکیشن ساد ۲۴ توسط سامانه صیاد طراحی و توسعه داده شده است. با دانلود و نصب این اپلیکیشن از وب‌سایت صیاد، می‌توانید به‌صورت مستقیم از این سامانه بهره ببرید و چک‌های صیادی خود را ثبت کنید. این اپلیکیشن به شما امکان انجام این کار از راه دور از طریق گوشی همراه را می‌دهد.

استفاده از وب‌سایت سامانه صیاد

وب‌سایت سامانه صیاد با نشانی bmi.ir قابل‌دسترسی است. شما می‌توانید با مراجعه به این وب‌سایت، به‌راحتی و با دنبال‌کردن مراحل مشخص‌شده، چک‌های صیادی خود را ثبت کنید و اطلاعات مرتبط را وارد نمایید.

جمع‌بندی

در پایان، چک صیادی به‌عنوان یک ابزار مالی با ویژگی‌ها و امکانات امنیتی برتری به بازار مالی معرفی شده است. این نوع چک باتوجه‌به محدودیت‌ها و قوانین جدید، تسهیل‌کننده‌ای برای معاملات مالی شده است و از احتمال تقلب و کلاهبرداری جلوگیری می‌کند. بهره‌برداری از فناوری آنلاین و امکانات مدرن در صدور، استعلام و مدیریت چک‌های صیادی، راهی به‌سوی معاملات امن و شفاف می‌شود.

دلار استرالیا به‌عنوان واحد پولی اساسی این کشور، نه‌تنها نمایانگر ارزش اقتصادی بلکه نماینده اعتماد و پایداری اقتصاد کشور محسوب می‌شود. امنیت و جلب‌اعتماد عمومی به این واحد پولی، امری بسیار حائز اهمیت است و به‌همین دلیل، اسکناس‌های دلار استرالیا با ویژگی‌های امنیتی منحصربه‌فرد طراحی و تولید می‌شوند. این ویژگی ‌های امنیتی دلار استرالیا از تقلب‌های مالی جلوگیری می‌کنند.

تاریخچه به‌وجودآمدن دلار در استرالیا

در سال ۱۹۱۰، بانک‌ملی استرالیا تأسیس شد و مسئولیت صدور پول‌ملی را بر عهده گرفت. در آن زمان، در استرالیا از ارزهای متنوعی استفاده می‌شد که شامل پوند استرلینگ بریتانیا و پول استرالیایی بود. با تأسیس بانک‌ملی استرالیا، تصمیم به بهره‌برداری از ارز ملی به‌عنوان دلار استرالیا گرفته شد.
تصمیم تبدیل‌شدن پوند استرلینگ به دلار استرالیا، به‌منظور ارتقا سیستم پولی کشور گرفته شد. این تغییر نه‌تنها به استرالیا کمک کرد تا استقلال مالی خود را تقویت کند، بلکه از وابستگی به بانک انگلستان و پوند استرلینگ نیز خلاص کرد. از آن زمان به‌ بعد دلار استرالیا در تراکنش‌های مالی داخلی و بین‌المللی دارای اعتبار است.

ویژگی ‌های امنیتی دلار استرالیا

کشور استرالیا برای جلوگیری از ایجاد اسکناس‌های تقلبی و بالابردن اعتبار واحد پولی خود، اقدام به چاپ اسکناس‌هایی با ویژگی‌های منحصربه‌فرد نموده است. توسعه و به‌روزرسانی مداوم ویژگی‌های امنیتی به‌منظور تطبیق با تکنولوژی‌های جدید و افزودن ویژگی‌های نوآورانه از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود.
این فرایند به حفظ ارزش پول، حفاظت از اعتماد عمومی و تبلیغات برتر برای پول استرالیا کمک می‌کند. به‌طورکلی، ویژگی‌های امنیتی در پول استرالیا به‌عنوان یک عنصر اساسی در تضمین اعتماد و ارتقا ارزش این پول در سطح ملی و بین‌المللی مطرح می‌شوند. این ویژگی ‌های امنیتی دلار استرالیا شامل:

زیرساخت پلیمری

زیرساخت پلیمری به اسکناس‌های دلار استرالیا شخصیتی منحصربه‌فرد می‌بخشد. در این روش، از جایگزینی کاغذ با پلاستیک استفاده می‌شود. این پلاستیک از نوع پلیمر بوده و ویژگی‌های خاصی دارد که به اسکناس انعطاف‌پذیری و مقاومت بیشتری در برابر خم‌شدگی می‌بخشد.
به‌این‌ترتیب، اسکناس‌ها پس از خمیده‌شدن به شکل اصلی بازمی‌گردند و این ویژگی کمک می‌کند تا تقلب‌هایی که با خم‌کردن و تغییر شکل اسکناس‌ها انجام می‌شوند، شناسایی شوند.

پنجره از بالا تا پایین

وجود پنجره شفاف از بالا تا پایین در اسکناس‌های دلار استرالیا، یکی از ویژگی‌های امنیتی آن محسوب می‌شود. این پنجره به‌طور دقیق در اسکناس جای می‌گیرد و نباید قابل‌جداشدن باشد. از این پنجره برای جلوگیری از تقلب‌های مختلفی مانند اضافه‌کردن یا کاستن اجزای اسکناس‌ها استفاده می‌شود.

تصویر سه‌بعدی

ویژگی ‌های امنیتی دلار استرالیا دیگری که در اسکناس‌های دلار استرالیا به‌عنوان ویژگی امنیتی ارائه می‌شود، تصاویر سه‌بعدی است. با تاج‌کردن اسکناس، تصاویر با حاشیه رنگارنگ ظاهر می‌شوند که به‌صورت برجسته یا بازشده دیده خواهد شد. این ویژگی به‌عنوان یک نشانه تشخیصی و جلوگیری از تقلب‌هایی که با تغییر تصاویر انجام می‌شوند، عمل می‌کند.

پرنده در حال پرواز

در اسکناس‌های دلار استرالیا، تصویری از پرنده در حال پرواز با تغییر رنگ و حرکت بال به‌جهت مسائل امنیتی به‌کاررفته است. با حرکت‌دادن اسکناس به بالا و پایین، حرکت بال پرنده و تغییر رنگ آن در پنجره مشاهده می‌شود. این ویژگی به تشخیص اسکناس‌های تقلبی کمک می‌کند.

پرنده با رنگ‌های متنوع

تصویر پرنده در اسکناس‌های دلار استرالیا به‌صورتی طراحی ‌شده است که رنگ‌های آن در طول تاج‌کردن اسکناس تغییر می‌کند. این ویژگی‌ های امنیتی دلار استرالیا ، به اسکناس اصالت و امنیت اضافه می‌نماید و از تقلب‌هایی که با تغییر رنگ‌های تصاویر انجام می‌شوند، جلوگیری خواهد کرد.

عدد معکوس

عدد معکوس، یک ویژگی امنیتی دیگر در دلار استرالیا است. این ویژگی به‌این شکل کار می‌کند که با تغییر جهت‌نمایش یک عدد در داخل ساختمان، این عدد به‌صورت متناوب به جلو و به‌شکل معکوس ظاهر می‌شود. این امر به تشخیص سریع تقلبی‌بودن اسکناس‌ها از طریق تغییر جهت‌نمایش اعداد کمک خواهد کرد.

اثر رنگ پیچیده

یکی دیگر از ویژگی‌های امنیتی دلار استرالیا، وجود تصویر با اثر رنگ پیچیده است. این تصویر به‌صورت یک پچ در یکی از گوشه‌های اسکناس یا درون تصویر پرنده قرار دارد. این ویژگی باعث افزایش پیچیدگی ساخت اسکناس‌های تقلبی می‌شود و اسکناس‌های اصلی را آسان‌تر قابل‌تشخیص می‌کند.

تصویر در پنجره کوچک

یک ویژگی دیگر امنیتی در اسکناس‌های دلار استرالیا، تصویری با بافت در پنجره کوچک شفاف است. این تصویر با ویژگی‌های خاصی که به آن افزوده می‌شود، امنیت اسکناس را تضمین خواهد کرد و از تقلب‌هایی که با تغییر تصاویر انجام می‌شوند، جلوگیری می‌نماید.

چاپ اینتالیو (چاپ گود یا فرورفته)

از تکنیک چاپ اینتالیو یا چاپ گود در اسکناس‌های دلار استرالیا استفاده می‌شود. این نوع چاپ، تراشه‌های بافتی کوچک و تفاوت‌های مشخص در بافت اسکناس ایجاد می‌نماید که به تشخیص اسکناس‌های تقلبی از طریق حساسیت لمسی کمک می‌کند.

چاپ پس‌زمینه (آفست)

چاپ پس‌زمینه یا چاپ آفست یک ویژگی امنیتی مهم در اسکناس‌های دلار استرالیا است. پس‌زمینه‌های چاپی چندرنگ و چندوجهی بادقت بالا در اسکناس‌ها ایجاد می‌شوند. این الگوهای چاپی در میان ویژگی ‌های امنیتی دلار استرالیا، باعث ایجاد تراشه‌های چاپی بسیار دقیق و واضح می‌شوند که به تشخیص سریع و آسان اسکناس‌های اصلی از تقلبی کمک می‌کند.

میکرو پرینت

میکرو پرینت به استفاده از متون کوچک و واضح در اسکناس‌های دلار استرالیا اشاره دارد. این نوع چاپ به‌عنوان یک ویژگی تمایزی و تشخیصی مورداستفاده قرار می‌گیرد. متون کوچک بادقت بالا چاپ می‌شوند و از دید دوربین یا لوپ مشاهده خواهد شد.

جوهر فلورسنت

از جوهر فلورسنت برای ایجاد نشانه‌های تشخیصی در اسکناس‌های دلار استرالیا استفاده می‌شود. این نوع جوهر تحت نور فرابنفش بازتابی خاص از اجزای اسکناس‌ها ایجاد می‌نماید. این ویژگی به افزایش امنیت و تشخیص اسکناس‌های اصلی از تقلبی کمک می‌نماید.

نقش دلار استرالیا در سیستم مالی جهانی

دلار استرالیا به‌عنوان ارز ملی این کشور، نقش حیاتی در سیستم مالی جهانی ایفا می‌کند. از آن جمله عبارتند از:
• رزرو ارزی: دلار استرالیا به‌عنوان یکی از ارزهای رزرو جهانی شناخته می‌شود. بانک‌ها و نهادهای مالی بین‌المللی از این ارز به‌عنوان رزرو ارزی استفاده می‌کنند.
• تجارت بین‌المللی: دلار استرالیا در تجارت بین‌المللی نقش مهمی دارد. این ارز در معاملات تجاری و تراکنش‌های مالی بین استرالیا و سایر کشورها به‌کار می‌رود.
• بازار مالی: بازار سرمایه استرالیا به‌عنوان یکی از مراکز مالی منطقه آسیا – اقیانوسیه شناخته می‌شود. دلار استرالیا جهت معاملات ارزی، سرمایه‌گذاری‌های خارجی و دیگر معاملات مالی مورداستفاده قرار می‌گیرد.

جمع‌بندی

در این مقاله از ویژگی ‌های امنیتی دلار استرالیا به‌عنوان عوامل کلیدی در تأثیر بر ارزش و شناخته‌شدگی این پول مورد بررسی قرار گرفت. توجه به این ویژگی‌ها باعث افزایش اعتماد عمومی به پول، کاهش ریسک تقلب و تقلید، تبلیغات مثبت درباره امنیت و قدرت پول، تأثیر بر تصمیمات معاملاتی و تأثیر بر بازارهای بین‌المللی می‌شود.

banknotes

دلار آمریکا و کانادا دو واحد پولی معتبر و قدرتمند جهان هستند. تاثیر این دو ارز بر نظام اقتصادی جهان، چشم‌گیر و قابل‌توجه است. بیشتر مبادلات اقتصادی دنیا، با دلار به‌عنوان باثبات‌ترین پول رایج جهان انجام می‌شود. دلار امریکا و اروپا دارای تفاوت‌هایی با یکدیگر هستند. نخستین تفاوت دلار آمریکا و کانادا، به‌جنبه ظاهری آنها بازمی‌گردد.

چه تفاوت‌های ظاهری بین دلار امریکا و اروپا وجود دارد؟

دلار آمریکا و اروپا، به‌عنوان نمادی از قدرت اقتصادی و مالی این دو کشور شناخته می‌شوند و در بازارهای جهانی از محبوبیت و قدرت بسیار بالایی برخوردارند. تفاوت‌های ظاهری دلارهای این دو منطقه نسبتاً کم است.
یکی از تفاوت‌های مهم بین این دو دلار، متفاوت‌بودن طراحی آنها محسوب می‌شود. تفاوت طراحی و نمادگذاری واحدهای پولی، ریشه در سیاست‌ها و تفاوت‌های فرهنگی کشورها دارد. علاوه‌بر تفاوت دلار آمریکا و کانادا به لحاظ ظاهر، احتمال دارد ارزش نسبی این دو دلار نیز با یکدیگر متفاوت باشد. برخی از تفاوت‌های ظاهری مهم ‏دلار آمریکا و کانادا عبارتند از:‏

نماد

تفاوت نماد دلار آمریکا و اروپا، بسیار مشهود است. نماد دلار امریکا، به‌عنوان شناخته‌ شده‌ترین نماد پول جهان به صورت $ نمایش داده می‌شود. در مقابل، نماد دلار اروپا ساختار متفاوتی دارد. نماد دلار کانادا و کشورهای عضو اتحادیه اروپا، به صورت یک علامت € بر روی اسکناس‌های رایج در این کشورها درج می‌شود.

رنگ

دیگر تفاوت دلار آمریکا و کانادا،‏ در رنگ آنها در نظر گرفته می‌شود. دلار آمریکا سبز است، به‌همین دلیل به آن «دلار سبز» هم گفته می‌شود. در مقابل، دلار اروپا آبی رنگ در نظر گرفته می‌شود.

سایز و طرح

اسکناس‌های دلار آمریکا، دارای ابعاد و طرح خاصی هستند. در طراحی آنها، از شخصیت‌های تاریخی و نمادهای ملی آمریکا استفاده شده است. اسکناس‌های دلار اروپا نیز دارای طرح‌های مختص به خود هستند و بر روی آنها، عکس شخصیت‌های تاریخی اروپا طراحی می‌شود.
دلارهای آمریکا، منقش به تصویر رئیس جمهور فعلی یا یکی از رؤسای جمهور سابق آمریکا و نمادهایی مانند مجسمه آزادی یا ساختمان‌های مهم این کشور است. روی دلار کانادا نیز تصویر پادشاه، ساختمان‌های مهم و نمادهای ملی کانادا مانند پل ونکوور و نماد برگ آفریقایی قرار دارد.

زبان

به طور عمده، کلمات درج‌شده روی اسکناس‌های دلار آمریکا به زبان انگلیسی در نظر گرفته می‌شود؛ در حالی که لغات مندرج روی اسکناس‌های دلار اروپا، به‌چندین زبان اروپایی از جمله انگلیسی، فرانسوی و آلمانی نوشته می‌شود.

عکس شخصیت‌های تاریخی

دیگر تفاوت دلار آمریکا و کانادا، عکس شخصیت‌های به‌تصویر کشیده‌شده روی آنها است. بر روی اسکناس‌های دلار آمریکا، شخصیت‌های تاریخی مشهوری مانند جورج واشنگتن و آبراهام لینکلن به تصویر کشیده شده‌ است.
در مقابل، روی اسکناس‌های دلار اروپا، تصاویر شخصیت‌های مختلف از جمله مشاهیر هنری و علمی طراحی شده است. موارد فوق، از رایج‌ترین و مشهودترین تفاوت‌های این دو اسکناس محسوب می‌شود. باید توجه داشت که احتمال دارد طراحی اسکناس‌ها به‌صورت دوره‌ای، تغییر ‌کند و دائما به‌روزرسانی شود.

آیا ظاهر دلار تاثیری در ارزش آن دارد؟

تفاوت ظاهری دلار آمریکا و کانادا، به‌طور مستقیم بر ارزش آنها تاثیر نمی‌گذارد. ارزش یک واحد پولی، بیشتر به‌عوامل دیگری مانند عرضه‌وتقاضا، نرخ بهره، میزان تورم، رشد اقتصادی و سیاست‌های پولی و مالی کشورها و مناطق بستگی دارد.
تفاوت در ظاهر و نمادگذاری دلار آمریکا و یورو، صرفا موجب شناخت و تمایز آنها می‌شود و تأثیر مستقیمی بر ارزش و نرخ ارز ندارد. به‌عنوان مثال، اگر تغییری در ظاهر نماد دلار آمریکا یا یورو اتفاق بیفتد؛ مثلا تغییری در طرح و رنگ اسکناس‌ها به‌وجود بیاید، این تغییرات به‌تنهایی نمی‌توانند موجب تغییر ارزش این‌گونه ارزها شوند.
ارزش و نرخ ارزها، تحت تأثیر عوامل اقتصادی و مالی قرار دارد و این عوامل، بسیار پیچیده‌تر و گسترده‌تر از شکل ظاهری اسکناس‌ها است. آشنایی با تفاوت دلار آمریکا و کانادا از نظر ظاهری می‌تواند به شناسایی اسکناس‌های اصل از تقلبی کمک کند.

مقایسه ظاهر دلار آمریکا و اروپا با دلارهای دیگر

مقایسه ظاهر دلار آمریکا و اروپا با دلارهای دیگر، مستلزم بررسی نمادها و رنگ‌های مورد استفاده قرار گرفته در واحدهای پولی مختلف است. برای آشنایی با این تفاوت‌های ظاهری، به بررسی هر یک از آنها می‌پردازیم:

دلار کانادا (CAD)

نماد دلار کانادا CAD (C$) در نظر گرفته می‌شود. در برخلاف دلار آمریکا، که در نماد آن به تنهایی از علامت $ استفاده شده است، در حالی‌که در کنار دلار کانادا از نماد “C” نیز استفاده می‌شود. رنگ اصلی مرتبط با دلار کانادا قرمز، و رنگ اصلی مرتبط با دلار آمریکا سبز است.
اسکناس‌های دلار آمریکا، با رنگ‌های سبز مایل به آبی و سیاه چاپ می‌شوند. به‌طور مشخص، بیشتر اسکناس‌های دلار آمریکا با رنگ سبز مایل به آبی (که به‌عنوان «سبز فاتح» نیز شناخته می‌شود) طراحی شده‌اند.

دلار استرالیا (AUD)

نماد دلار استرالیا «A$» است. در مقایسه با دلار آمریکا که نماد «$» را به‌تنهایی دارد، در دلار استرالیا، از نماد «A» در کنار ‏«$»‏ استفاده می‌شود. یک تفاوت دلار آمریکا و کانادا با دلار استرالیا، رنگ دلار استرالیا خواهد بود که سبز مایل به زرد است.

دلار نیوزیلند (NZD)

نماد دلار نیوزیلند “NZ$” است. همانند دلار استرالیا، در طراحی دلار نیوزیلند نیز از نماد “NZ” در کنار “$” استفاده می‌شود. رنگ اصلی مرتبط با دلار نیوزیلند نیز سبز است.

دلار سنگاپور (SGD)

نماد دلار سنگاپور “S$” در نظر گرفته می‌شود. در دلار سنگاپور از نماد «S» در کنار «$» استفاده شده است. رنگ اصلی مرتبط با دلار سنگاپور نیز قرمز است. احتمال دارد نمادها و رنگ‌های مرتبط با دلارهای هر کشور و منطقه به دلایل تاریخی، فرهنگی و غیره با یکدیگر متفاوت باشند.
این تفاوت‌ در نمادگذاری‌ها، همانند تفاوت دلار آمریکا و کانادا‏، به تمایز و شناخت آسان‌تر دلارهای مختلف کمک می‌کنند، ولی تأثیر مستقیمی بر ارزش ارزها ندارند.

معنا و تفسیر نمادها و طرح‌های دلار آمریکا و اروپا از منظر فرهنگ و تاریخ

نمادها و طراحی دلار آمریکا و یورو از منظر فرهنگ و تاریخ قابل تفسیر هستند. روی اسکناس‌های دلار آمریکا، تصاویر رؤسای جمهور آمریکا و نمادهای مختلف طراحی شده است. عناصر مختلف مورد استفاده در طراحی دلار آمریکا با تاریخچه، فرهنگ و شخصیتهای مهم این کشور مرتبط هستند.
استفاده از تصاویر رؤسای جمهور، به‌عنوان نماد قدرت رهبران آمریکا شناخته می‌شود. یکی دیگر از جنبه‌های تفاوت دلار آمریکا و کانادا، استفاده از نمادهایی مانند پرچم، نشان ملی، نمادهای تاریخی و طبیعی آمریکا به عنوان عناصر نماینده ارزش‌ها و افتخارات این کشور است.
در طراحی اسکناس‌های یورو نیز از تصاویر مربوط به معماری، هنر، نمادهای ملی کشورهای عضو اتحادیه اروپا استفاده می‌شود. چاپ اسکناس‌های یورو با این قالب و نقش، با هدف نمایش همبستگی، تعامل و وحدت بین کشورهای عضو منطقه یورو صورت می‌گیرد.
هر کشور عضو منطقه یورو، طرح منحصر به خود را روی پول چاپ می‌کند. این مورد نیز یکی دیگر از جنبه‌های تفاوت دلار آمریکا و کانادا‏ است. این اسکناس‌ها، با تصاویر مرتبط به هنر و معماری هر کشور و به‌عنوان عنصر نماینده فرهنگ و هویت اروپا چاپ می‌شوند.

جمع‌بندی

همواره طراحی و نمادگذاری واحدهای پولی، تحت تأثیر فرهنگ و تاریخ یک کشور قرار دارد. ‏علاوه‌بر این، احتمال دارد طراحی اسکناس‌ها و نمادهای یک منطقه با توجه به تاریخچه، سنت‌ها، ارزش‌ها و سیاست‌های آن نقطه جغرافیایی متفاوت باشد.
تفسیر و تشریح دقیق این نمادها، به تفاوت‌های فرهنگی و تاریخی مرتبط با هر منطقه بستگی دارد.‏ یکی از دلایل تفاوت دلار آمریکا و کانادا و سایر کشورها،‏ این است که ‏نمادگذاری‌ها به منظور نمایش هویت ملی، ارزش‌های فرهنگی و تاریخی، اتحاد و تعامل میان کشورها و ‏عناصر شناختی مرتبط با مناطق انجام می‌شوند.

منابع

forbes

koho

usdtocad

هر کشوری، برای خرید و فروش، واردات و صادرات کالا نیاز به ارز مبادله ای دارد. تبدیل ارز کشورها به یکدیگر یا طلا یکی از مهم‌ترین ارکان‌های اقتصاد یک کشور است. قابلیت تبدیل ارز برای تجارت بین‌الملل اهمیت زیادی دارد. این امر به این دلیل است که کالاهایی که دارای منبع جهانی هستند باید با ارز مورد توافق بین دو کشور معامله شوند. از این رو، بازرگانان و خود دولت می‌توانند از ارزهای مبادله‌ای بهره ببرند.

ارز مبادله ای چیست؟

ارز مبادله ای یا قابل تبدیل به ارز قانونی هر کشوری گفته می‌شود که می‌توان آن را به‌راحتی در بازار ارز خرید یا فروخت. این خرید و فروش باید بدون محدودیت صورت بگیرد. ارز قابل تبدیل در مقایسه با ارزهایی که به شدت توسط بانک مرکزی، دولت یا سایر مقامات تنظیم کننده کنترل می‌شوند، تفاوت‌هایی دارد. از جمله اینکه ابزاری بسیار نقدشونده است. از یک ارز قابل تبدیل اغلب به‌عنوان ارز سخت (Hard Currency) یاد می‌شود.
ارز قابل تبدیل یا ارز سخت، ارزی است که می‌توان آن را در بازارهای فارکس با محدودیت کم یا بدون محدودیت معامله کرد. همچنین این ارز یک ذخیره ارزشمند قابل اعتماد است. این امر یعنی سرمایه‌گذار برای خرید و فروش ارز مشکلی نخواهد داشت. برخی از ارزهای رایج کاملا قابل تبدیل عبارت‌اند از: دلار آمریکا، یورو اتحادیه اروپا، ین ژاپن و پوند انگلیس.

ارز مبادله‌ای چگونه کار می‌کند؟

صدها ارز فیات (ارزی که توسط دولت به‌عنوان ارز قانونی اعلام می‌شود) در سراسر جهان وجود دارد. با این حال، برخی از آن‌ها پایدارتر و نقدینه‌تر از بقیه هستند. ارزهای کاملا قابل تبدیل مواردی هستند که معمولا توسط کشورهایی پشتیبانی می‌شود که از نظر اقتصادی و سیاسی پایدار به شمار می‌آیند. به‌عنوان مثال، بهترین ارزهای قابل مبادله در جهان، به ترتیب، دلار آمریکا، یورو اتحادیه اروپا، ین ژاپن و پوند بریتانیا هستند.
ارزهای قابل مبادله برای سرمایه‌گذاران بازار فارکس بسیار ارزشمند و مفید هستند. این بدان دلیل است که آن‌ها مطمئن هستند که قیمت این ارزها در کوتاه‌مدت ثابت و پایدار خواهد بود. میزان تبدیل‌پذیری پول یک کشور نیز مفهوم مهمی در حوزه تجارت بین‌المللی است. به‌عنوان مثال، یک شرکت ترجیح می‌دهد در کشوری تجارت کند که واحد پول آن دارای سطح بالایی ارز قابل تبدیل است. بنابراین می‌تواند از خود در برابر پرداخت هزینه‌های غیرمنتظره یا عبور از حلقه‌های نظارتی کشور خود محافظت کند.

سایر ویژگی‌های ارز قابل تبدیل

معامله با یک ارز کاملا قابل تبدیل به شرکت ها این امکان را می‌دهد که با اطمینان در سراسر مرزها تجارت کنند. همچنین به آن‌ها امکان دسترسی به قیمت‌گذاری شفاف را می‌دهد. درنتیجه، یک ارز مبادله ای نقدینگی بیشتری دارد که باعث کاهش نوسان می‌شود.
از سوی دیگر، کشورهای در حال توسعه یا کشورهایی که دارای دولت‌های معتبرتری هستند، به احتمال زیاد محدودیت‌هایی را برای مبادله ارز خود با ارز کشور دیگری اعمال می‌کنند. ارزهای این کشورها معمولا از ثبات کمتری برخوردار هستند و ممکن است از اقتصادهایی با نرخ تورم بالا بیایند.

انواع ارزهای قابل تبدیل

انواع مختلفی از ارز مبادله ‌ای وجود دارد که عبارت‌اند از:

کاملا قابل تبدیل

در حال حاضر، در اکثر کشورهای جهان، ارزهای اصلی فیات دیگر به استاندارد طلا وابسته نیستند. به همین علت محبوبیت تجارت ارز در سال‌های اخیر افزایش زیادی یافته است. با این حال، در بیشتر موارد، ارزهایی مانند دلار آمریکا، کانادا و استرالیا، به همراه ین ژاپن، یورو و پوند بریتانیا که متعلق به کشورهای توسعه یافته هستند، همچنان بیشترین حجم معاملات را تشکیل می‌دهند.
یکی از مزیت‌های اصلی دلار آمریکا این است که بانک‌های مرکزی آن را به‌عنوان ذخیره اصلی خود نگه می‌دارند. علاوه‌بر این، تعدادی از طبقات دارایی به دلار آمریکا تعیین می‌شوند. این بدان معنی است که پرداخت‌ها و تسویه حساب‌ها با دلار آمریکا انجام می‌شود.

تا حدی قابل تبدیل

ارزهایی مانند وون کره جنوبی و یوان چین به‌عنوان ارزهای نیمه مبادله‌ای شناخته می‌شوند. ارز نیمه قابل تبدیل به نوعی از ارز مبادله ‌ای اطلاق می‌شود که در بازار جهانی ارز با حجم کمی روی آن معامله صورت می‌پذیرد. دولت این کشورها کنترل‌های سرمایه‌ای را اعمال می‌کنند که باعث محدود شدن میزان خروج ارز یا ورود به آن کشور می‌شود.

غیرقابل تبدیل

تقریبا همه کشورها دارای ارزهایی هستند که حداقل در سطحی کم قابل تبدیل هستند. با این حال، ارزهایی مانند رئال برزیل، پزو آرژانتین و پزو شیلی غیرقابل تبدیل در نظر گرفته می‌شوند. این امر به‌دلیل عدم تبدیل آن‌ها به ارز قانونی دیگر است، مگر در مقادیر محدود در بازار سیاه.

ارز مجازی قابل تبدیل

افزایش محبوبیت ارزهای دیجیتال در سال‌های اخیر اصطلاح دیگری را به وجود آورده است: ارز مجازی قابل تبدیل. این اصطلاح به ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین، اتر و ریپل اشاره دارد که مقرراتی ندارند. با این حال می‌توانند به‌عنوان جایگزینی برای ارزهای واقعی و قانونی به رسمیت شناخته شده استفاده شوند. این در صورتی است که حتی اگر وضعیت پول قانونی هم نداشته باشند، باز هم قابل استفاده هستند.
چرا ارز مبادله ای در تجارت بین‌المللی مهم است؟
ارزهای قابل تبدیل به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد که با اطمینان و قیمت‌گذاری شفاف در خارج از مرزها تجارت کنند. نقدینگی بیشتر داشتن، نوسانات را کاهش می‌دهد. محبوب‌ترین ارز قابل تبدیل دلار آمریکا است که بیشترین معامله در جهان را دارد. امکان معامله با یک ارز قابل تبدیل به این معنی است که می‌توانید با شرکای خود در اقتصادهای با ثبات کمتر معامله کنید. اگرچه این همکاری باید در محدوده قوانین دولت آن‌ها باشد.

ارز قابل تبدیل در ایران

ارز مبادله ای در کشور ما به‌دلیل بالا رفتن ارزش دلار و دیگر ارزها توسط دولت ایجاد می‌شود. این کار برای این انجام شده تا بار مالی و اقتصادی که بر دوش دولت است، کاهش یابد. ارز قابل تبدیل یا دولتی که قیمت کمتری دارد به صورت محدودتر، کنترل شده و با شرایط خاص به کالاهای موردنظر دولت اختصاص داده می‌شود.
در ایران برای واردات، کالاها توسط دولت به ده گروه تقسیم شده‌اند. گروه دهم گروه کالاهای لوکس است که ارز مبادله‌ای برای آن‌ها اختصاص داده نمی‌شود. همچنین عوارض گمرکی کالاهای رده دهم یا همان مصارف لوکس دو برابر دیگر کالاها است. کالاهای 9 گروه دیگر می‌توانند ارز قابل تبدیل دریافت کنند. البته اگر توان و ظرفیت تولید داخلی کالاهای این 9 گروه بیشتر شود، ارز مبادله‌ای همان گروه نیز به نسبت کمتر می‌شود.

تفاوت ارز آزاد و مبادله‌ای در ایران

ارز مبادله ای در ایران دقیقا متضاد مفهوم ارز آزاد است. ارز آزاد ارزی است که ارزش آن در بازار و با توجه به شرایط عرضه و تقاضا و اقتصادی در بازار ارز ایران تعیین می‌شود. این ارز توسط دلالان و صرافی‌های ارز سراسر کشور قابل عرضه است. ارز مبادله‌ای به واردات تمام کالاها اختصاص نمی‌گیرد و فقط مخصوص بعضی کالاها است.
تهیه کردن ارز آزاد کاری نسبتا راحت و بی‌دردسر می‌باشد. از سوی دیگر، دریافت ارز مبادله‌ای کاری دشوار و زمان‌بر به شمار می‌آید و هر کسی نمی‌تواند آن را دریافت کند. در ایران با ارز آزاد هر کالایی را می‌توان وارد کرد اما وارد کردن بعضی از کالاها مانند کالاهای لوکس با ارزهای مبادله‌ای امکان‌پذیر نیست.

جمع‌بندی

ارز مبادله ای، ارزی است که تاجرها، شرکت‌ها، کارخانه‌ها، بازرگانان و دولت هر کشور برای تجارت با کشورهای دیگر استفاده می‌کنند. این نوع از ارز به کشورهای با اقتصاد قوی‌تر اجازه می‌دهد بدون از دست دادن ارزش پول خود با کشورهای ضعیف‌تر از لحاظ اقتصادی تجارت کنند.

investopedia

openborders

همه ما روزانه برای کارهای زیادی و به‌طور خلاصه برای زندگی کردن به پول نیاز داریم. شمارش پول در مقادیر پایین و در کارهای روزانه به علت اینکه از کودکی با آن‌ها سر و کار داشته‌ایم، امری ساده است. اما در کارهای عظیم، افراد با اعداد بزرگتری نیز دست‌وپنجه نرم می‌کنند. این کارها ممکن است از خرید خانه تا کارهای تجاری و صورت‌حساب‌های مالی شرکت‌های بزرگ و حتی موارد مالی یک کشور متغیر باشد. به همین خاطر دانستن نحوه شمارش پول بعد از میلیارد امری ضروری به شمار می‌آید.

از چه زمانی نیاز به اعداد بزرگتر از هزار و ده هزار احساس شد؟

در دنیای مدرن، ما مرتبا با کلمات میلیون و میلیارد مواجه می‌شویم. اغلب کسب‌وکارها، دولت‌ها، ستاره‌شناسان و روزنامه‌نگاران اغلب از کلمات میلیون‌ها، میلیاردها یا حتی تریلیون‌ها استفاده می‌کنند. البته این امر با توجه به وسعت همه چیز در جهان امروزی منطقی به نظر می‌رسد. با این حال، کلمه میلیون تنها از اواخر قرن چهاردهم در زبان انگلیسی وجود داشته است. کلمه میلیارد تا قرن پانزدهم در زبان فرانسوی معرفی نشد و تا پایان قرن هفدهم به زبان انگلیسی راه پیدا نکرد. در تاریخچه شمارش پول این تاریخ‌ها نسبتا دیر به نظر می‌رسند.
در واقع، بیشترین عدد با نام تک کلمه‌ای در یونان باستان 10000 بوده است. به این عدد murios می‌گفتند. از کلمه murios کلمه انگلیسی myriad به معنای “تعداد یا مقدار بسیار زیاد” شکل گرفت. در قدیم‌الایام نیز کلمه «بی‌شمار هزار» (10000 × 10000) یا صد میلیون وجود داشت. اعداد بزرگتر به روش‌های گرد کردن یا با استفاده از نمادهای ریاضی توصیف می‌شدند. در واقع، یک میلیون در لاتین به صورت 10 × 100 × 1000 بیان می‌شد.

تفاوت‌های سیستم مقیاس کوتاه و مقیاس بلند در شمارش پول بعد از میلیارد

تفاوت این دو سیستم ناشی از ظهور دو سیستم رقیب برای نامگذاری اعداد بزرگ است. نیکولاس چوکت که یک ریاضیدان قرن پانزدهم بود یک سیستم را با ترکیب پیشوندهای عددی لاتین (bi-، tri- و غیره) ایجاد کرد. همچنین این ریاضیدان پسوند -illion را نیز معرفی نمود تا توان‌های یک میلیون را تشکیل دهد. در این سیستم، یک میلیارد برابر یک میلیون ضربدر یک میلیون (یا یک میلیون مربع، 10 به توان 12) است. همچنین یک تریلیون برابر یک میلیون مکعب (10 به توان 18) به شمار می‌آید.
این مقیاس به‌عنوان مقیاس طولانی شناخته می‌شود که در بریتانیا تا سال 1974 استفاده می‌شد. پس از آن با پذیرش رسمی مقیاس کوتاه از ایالات متحده پیروی کردند. این سیستم در فرانسه در قرن هفدهم متولد شد و تا اواسط قرن نوزدهم در جهان فرانسوی زبان محبوب بود. مقیاس کوتاه از نام‌های یکسانی (تریلیون، کوادریلیون و غیره) استفاده می‌کند، اما مقادیر متفاوتی را به آن‌ها اختصاص می‌دهد. در این سیستم یک میلیارد برابر با هزار میلیون، یک تریلیون برابر با هزار میلیارد است.
مقیاس کوتاه امروزه در سراسر جهان انگلیسی زبان برای شمارش پول بعد از میلیارد استفاده می‌شود، در حالی که زبان فرانسوی از مقیاس طولانی استفاده می‌کند. به‌طوری که یک میلیارد انگلیسی در فرانسه به‌عنوان un milliard و یک میلیارد فرانسوی در انگلیسی به‌عنوان یک تریلیون ترجمه می‌شود.

نحوه شمارش میلیون و میلیارد

اولین قدم برای درک کردن نحوه شمارش پول بعد از میلیارد، فهمیدن مفاهیم میلیون، میلیارد و تریلیارد است.

تعریف میلیون

یک میلیون را 1000000 می‌نویسند که برابر با هزار هزار است. این عددی طبیعی است که بعد از 999999 و قبل از 1000001 می‌آید. کلمه میلیون از کلمه ایتالیایی “Milione” گرفته شده است. معمولا علامت اختصاری m را دارد. یک میلیون بعد از 1 در عدد خود دارای شش صفر است. کلمه “میلیون” در سیستم‌های شماره‌گذاری مقیاس کوتاه و مقیاس بلند به همین معنی است. اما اعداد بزرگتر در دو سیستم نام‌های متفاوتی دارند. نماد ریاضی یک میلیون 10 به توان 6 است. یعنی باید 10 را شش بار در 10 ضرب کنیم.

میلیارد چیست و چند صفر دارد؟

همانطور که به شمارش در سیستم اعداد ادامه می‌دهیم، از 0 به 9، 9 به 99، 100 به 999 و غیره می‌رسیم. ما شروع به شمردن اعداد پنج رقمی، شش رقمی و ده رقمی می‌کنیم و همچنان که به شمردن ادامه می‌دهیم، این اعداد بالا می‌رود. یک میلیارد اولین و کوچکترین عدد 10 رقمی است که با 1 و 9 صفر تشکیل می‌شود. یک میلیارد عدد بسیار بزرگی است که بعد از عدد 1، 9 تا صفر دارد. هزار میلیون نیز به‌عنوان نام دیگر میلیارد شناخته می‌شود. این امر به این دلیل است که اگر هزار را در یک میلیون ضرب کنید یک میلیارد به‌عنوان پاسخ شما به دست می‌آید.

نحوه شمارش پول بعد از میلیارد

بعد از میلیارد، تعداد صفرهای اعداد بیشتر و شمردن و درک کردن آن‌ها نیز به همان مراتب سخت‌تر می‌شود. اعداد بعد از میلیارد به ترتیب بیلیون، بیلیارد، تریلیون و تریلیارد هستند.

یک بیلیون چند میلیارد است؟

اولین قدم برای پاسخ دادن به این پرسش، درک کردن عدد بیلیون است. یک بیلیون به صورت 1,000,000,000,000 نوشته می‌شود که در آن عدد “1” با 12 صفر همراه شده است. نماد ریاضی این عدد به صورت 10 به توان 12 نمایش داده می‌شود. شما می‌توانید آن را به‌عنوان 4 گروه 3 صفری بعد از 1 به خاطر بسپارید. همچنین از قبل می‌دانیم که یک میلیارد به صورت 1,000,000,000 نوشته می‌شود و بعد از 1، 9 تا صفر دارد.
بنابراین اگر 1000 را در یک میلیارد ضرب کنیم، جواب یک تریلیون به دست می‌آید.

یک تریلیارد چند میلیارد است؟

تریلیارد عددی است که در کارهای مالی و سیستم‌های عددی بسیار بزرگ کاربرد دارد. یک تریلیارد برابر با یک میلیون بیلیارد است و نماد ریاضی آن۱۰ به توان ۲۱ به شمار می‌آید. این عدد برای شمارش چیزهای تقریبا بی‌نهایت و بسیار بزرگ به کار می‌رود. به‌عنوان مثال ستاره شناسان شمار کل ستارگان موجود در جهان را هشتاد و پنج تریلیارد (85.000.000.000.000.000.000.000) برآورد کرده‌اند.

هزار میلیارد تومان چقدر است؟

در کشور ما، همچنان از سیستم مقیاس بلند استفاده می‌شود. یعنی اینکه بر خلاف مقیاس کوتاه که نام‌گذاری اعداد بر اساس هزار است، در کشور ما نام‌گذاری اعداد بر اساس میلیون صورت می‌گیرد. هرساله برای تعریف بودجه ارگان‌های مختلف مانند دانشگاه‌ها، سازمان‌ها، وزارت‌خانه‌ها و … از کلمه هزار میلیارد تومان استفاده می‌کنند. در فضای مجازی، رسانه‌ها، روزنامه‌ها و… برای درک بهتر و ساده‌تر بزرگی اعداد و تشابه لفظی بیلیون با میلیون از عدد هزار میلیارد بهره می‌گیرند.
مثلا رسانه‌ها و دولت اعدادی مانند 3 بیلیون و 8 بیلیون را به صورت سه هزار میلیارد یا هشت هزار میلیارد مطرح می‌کنند. این رقم به معنای یک عدد 3 یا 8 با دوازده صفر جلوی آن است. رسانه‌ها و اغلب مردم این اعداد را به صورت ۳ هزار میلیارد می‌خوانند که البته عدد قابل قبولی برای ریاضیدانان نیست. همچنین در ایران به‌طور عامیانه بعد از میلیارد از تریلیون و تریلیارد استفاده می‌شود. حتی ممکن است برخی از بانک‌ها که نحوه شمارش پول بعد از میلیارد در آن‌ها بسیار مهم است نیز از تریلیون و تریلیارد استفاده کنند. اما این اعداد مبنای ریاضی ندارند.

جمع‌بندی

شمارش پول بعد از میلیارد می‌تواند کاری طاقت‌فرسا باشد. چه شمارش و حساب کردن بودجه یک کشور باشد چه کارهای کوچک‌تری مانند بررسی کردن صورت‌حساب‌های مالی یک شرکت بزرگ. با این حال، پس از کمی استفاده از اعداد میلیون، میلیارد، بیلیون و غیره می‌توان آشنایی کاملی با آن‌ها پیدا کرد.
turito

turito

antidote

افرادی که به‌دلیل کار یا سفرهای خارجی با ارزهای مختلف سروکار دارند، ممکن است در حین مبادله ارز، اسکناس‌های تقلبی دریافت کنند. جعل اسکناس چیز جدیدی نیست. امروزه اغلب اسکناس‌ها، از دلار آمریکا گرفته تا پزو مکزیک و یوان چین، ممکن است در معرض جعل شدن قرار بگیرند. ازاین‌رو دولت‌ها مجبور هستند که اسکناس‌های خود را با طراحی امن‌تری چاپ کنند تا از شر اسکناس‌های تقلبی خلاص شوند.

تاریخچه جعل اسکناس در جهان

از زمانی‌که پول اختراع شد، جعل اسکناس و جاعلان وجود داشتند. قبل از قرن نوزدهم، چاپ اسکناس‌های جعلی به‌دلیل نبود ویژگی‌های امنیتی پیچیده و توزیع آنها به‌دلیل نبود دستگاه‌های تشخیص اسکناس‌های تقلبی، نسبتا آسان بود. درحالی‌که در اواخر قرن نوزدهم، با تکامل تکنیک‌های چاپ پول جاعلان به مهارت‌هایی نیاز داشتند تا بتوانند پول‌هایی جعل کنند که تشخیص آن‌ها دشوار شود.
با‌این‌حال جاعلان از تلاش خود در جعل اسکناس دست برنداشتند تا اینکه در قرن بیستم به اوج شکوفایی خود رسیدند و موفق به جعل اسکناس‌هایی با ویژگی‌های امنیتی پیچیده شدند. پس از آن در طول سال‌های مختلف اسکناس‌های جعلی ایالات‌متحده و بریتانیا رواج پیدا کردند. سپس در یک عملیات جعل بزرگ در پاکستان اسکناس‌های تقلبی روپیه هند در دسترس مردم قرار گرفتند.
امروزه با پیشرفت فناوری طراحی و چاپ اسکناس ویژگی‌های امنیتی متعددی همچون ریزچاپ، هولوگرام، جوهرها و کاغذهای خاص برای پول‌ها در نظر گرفته شده است. این ویژگی‌های امنیتی کار جعل اسکناس را سخت‌تر کرده‌اند، اما مانع از جعل آنها نمی‌شوند. برخی از اسکناس‌های تقلبی بسیار مشابه نمونه‌های اصلی هستند. برخی دیگر از اسکناس‌های تقلبی حرفه‌ای جعل نشده‌اند.

جعل انواع اسکناس‌ها در جهان

اغلب گردشگران و افرادی که با ارزهای خارجی سروکار دارند، عموما ممکن است اسکناس‌های تقلبی کشورهای مختلف را دریافت کنند. البته برای جلوگیری از دریافت اسکناس‌های تقلبی به افراد توصیه می‌شود اسکناس‌های خارجی را در بانک‌ها و صرافی‌های معتبر مبادله کنند. همچنین افراد در هنگام تحویل گرفتن ارزهای خارجی باید ویژگی‌های امنیتی آن‌ها را مورد توجه قرار دهند.
از میان اسکناس‌هایی که بیشتر در معرض جعل قرار گرفته‌اند، می‌توان موارد زیر را نام برد:

جعل اسکناس دلار آمریکا

براساس گزارش بانک فدرال رزرو بوستون اسکناس‌های کاغذی دلار بیشتر از هر ارز دیگری در معرض جعل شدن قرار می‌گیرند. البته عملیات جعل نه‌تنها در ایالات‌متحده، بلکه در خارج از این کشور هم امکان‌پذیر است. آمار نشان می‌دهد که جعل‌کنندگان در ایالت‌متحده بیشتر بر روی جعل اسکناس 20 دلاری تمرکز کرده‌اند. درحالی‌که اسکناس‌های 100 دلاری بیشتر توسط جعل‌کنندگان خارج از ایالت‌متحده، جعل می‌شوند.
طبق آمار منتشرشده توسط بانک فدرال رزرو سانفرانسیسکو، اغلب اسکناس‌های 100 دلاری اصلی در این کشور در گردش هستند. همچنین سی‌ان‌بی‌سی در سال ۲۰۱۵ گزارش کرد که این روزها بیش از ۱۴۷ میلیون دلار جعلی آمریکا در سراسر جهان در دسترس عموم قرار می‌گیرد.
البته در سال 2015 سازمانی که وظیفه تحقیق و پیشگیری از جعل پول‌های ایالات‌متحده را بر عهده دارد، به‌طور مخفیانه 145 مرکز چاپ اسکناس دلار تقلبی را سرکوب و 796 جاعل را دستگیر کرد. به‌دنبال این امر 58 میلیون دلار تقلبی توسط این سازمان در سال 2015 کشف و ضبط شد.

جعل اسکناس پوند انگلستان

پس از دلار ایالات‌متحده، بزرگ‌ترین جعل اسکناس برای پول کاغذی 20 پوندی اتفاق افتاده است. با وجود اینکه پوند بریتانیا ویژگی‌های امنیتی پیشرفته‌ای دارد، اما همچنان یکی از اسکناس‌های جهان به‌شمار می‌رود که بسیار در معرض جعل قرار می‌گیرد. به‌طورکلی در سال 2016 حدود 347000 اسکناس جعلی با ارزش اسمی 7.5 میلیون پوند توسط بانک انگلستان شناسایی و از گردش خارج شد.
در میان این تعداد اسکناس‌های جعلی کشف‌شده 297000 مورد، اسکناس 20 پوندی بودند که 85.6 درصد از کل این اسکناس‌های تقلبی را تشکیل می‌دادند.
اگرچه برای کشف گروه‌های جاعلان در بریتانیا، ضراب‌خانه سلطنتی با آژانس جرایم سازمان‌یافته به‌صورت جدی همکاری کرد تا آن‌ها را سریع‌تر ردیابی و دستگیر کنند. اما باز هم در نیمه اول سال 2020 بانک انگلستان حدود 33000 اسکناس تقلبی شناسایی و از گردش خارج کرد که رایج‌ترین آنها اسکناس‌های 20 پوندی بودند.

جعل اسکناس یورو اروپا

فقط اسکناس‌های دلار و پوند نیستند که در معرض جعل اسکناس قرار می‌گیرند و نمونه‌های تقلبی آنها توسط جاعلان چاپ و توزیع می‌شود. در سال 2015 حدود 999000 اسکناس یورو تقلبی کشف شد. براساس گزارش بانک مرکزی اروپا، امکان جعل اسکناس‌های 20 یورویی و 50 یورویی نسبت به سایر اسکناس‌های یورو بیشتر است. همچنین در شش ماه آخر سال 2015، اسکناس‌های تقلبی 20 یورویی 46.2 درصد از کل اسکناس‌های تقلبی کشف‌شده را به‌خود اختصاص دادند.
البته گزارش اخیر بانک مرکزی اروپا نشان می‌دهد که حتی اگر جعل اسکناس‌های یورو نسبت به سال‌های گذشته در سطوح پایینی قرار بگیرد، هنوز هم به‌عنوان یک چالش بزرگ در نظر گرفته می‌شود. براساس برآوردهای مسئولین این بانک، اسکناس 20 یورویی و اسکناس 50 یورویی رایج‌ترین اسکناس‌های جعلی هستند.

جعل اسکناس پزو مکزیک

اگر اخبار مکزیک را در مورد جعل اسکناس بررسی کنید، متوجه می‌شوید که هرساله تعداد کمی از اسکناس‌های تقلبی پزو در دسترس مردم قرار می‌گیرند. براساس گزارش بانک مکزیک، در هر میلیون اسکناس پزو تقریبا 71 اسکناس جعلی وجود دارد.
در سال 2015، این بانک 306063 اسکناس جعلی به مبلغ 99.1 میلیون پزو را شناسایی کرد که این مبلغ معادل 5.4 میلیون دلار است. به گزارش مکزیک نیوز دیلی، بیشترین اسکناس‌های جعل‌شده مربوط به 20، 100 و 500 پزو بودند. اگرچه این تعداد اسکناس تقلبی زیاد به‌نظر نمی‌رسد، اما این احتمال وجود داشت که در آن زمان گردشگران ناآگاه از این اسکناس‌های تقلبی دریافت کنند.

جعل اسکناس روپیه هند

در دهه گذشته بیش از 4 میلیون اسکناس جعلی روپیه هند، عمدتا با ارزش‌های 500 و 1000، در هند کشف شد. از آنجایی که گویی جاعلان در داخل این کشور به اندازه کافی زیاد نبودند، دولت هند در نظر گرفت جاعلان پاکستانی روپیه‌های جعلی را چاپ و توزیع می‌کنند تا اقتصاد هند بی‌ثبات شود.
سال گذشته هند به‌جای مقابله با جعل اسکناس، تصمیم گرفت فقط از شر اسکناس‌های 500 و 1000 روپیه خلاص شود. این دو اسکناس معمولا توسط جاعلان چاپ و توزیع یا توسط کارگرانی که نمی‌خواستند درآمد خود را اعلام کنند، احتکار می‌شدند. دولت با چاپ نکردن این دو اسکناس، باعث شد افرادی که دارای چنین اسکناس‌هایی هستند، مجبور شوند اسکناس‌های خود را به بانک ببرند و با اسکناس‌های دیگری تعویض کنند.
البته نخست‌وزیر این کشور در ماه نوامبر اعلام کرد که این رویکرد دستان مردم عادی را در مبارزه با فساد، پول سیاه و ارز جعلی تقویت می‌کند.

جعل اسکناس یوان چین

در سال 2017، پلیس چین بیش از 214 میلیون یوان تقلبی را کشف و ضبط کرد. با اینکه تعداد زیادی از این اسکناس‌های تقلبی به گردش درنیامدند، اما تعدادی از آن‌ها به ارزش 100 یوان در بازار سیاه با 94 درصد تخفیف به فروش می‌رسند. دولت چین برای جلوگیری از جعل شدن اسکناس‌ها، درحال طراحی و چاپ اسکناس‌های پلیمری با هولوگرام، چاپ ریز و جوهرهای تغییر رنگ است.

جمع‌بندی

تا زمانی‌که اسکناس‌ها در گردش هستند، جعل اسکناس نیز وجود دارد. جالب است بدانید بانک فدرال رزرو بوستون دلار آمریکا را به‌عنوان رایج‌ترین ارز جعلی در جهان معرفی می‌کند. علاوه‌بر دلار آمریکا، سایر اسکناس‌ها در جهان از جمله پوند انگلستان، یورو اروپا، پزو مکزیک، روپیه هند و یوان چین در معرض جعل شدن قرار می‌گیرند.

marketplace

nbarizona

greatamericancoincompany

پول در سده‌های اخیر یکی از مهم‌ترین اجزای زندگی هر فرد در جهان بوده است. در طی سالیان گذشته، پول‌های مختلفی ایجاد شده‌اند و برخی پول‌ها نیز منسوخ‌شده و دیگر در دسترس نیستند. در تاریخ ایران نیز انواع گسترده‌‌ای از پول‌ها و سکه‌ها وجود دارد. ریال، آخرین پول استفاده شده در تاریخ ایران به شمار می‌آید. ارزش ریال ایران در طی تاریخ دچار تغییرات بسیاری شده است. از همین رو، بررسی ارزش آن در طول تاریخ امری جالب به‌نظر می‌رسد.

ریال ایران چیست؟

ریال ایران (IRR) واحد پول رسمی جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌آید. این ارز در قدیم‌الایام به 100 دینار تقسیم می‌شد. با این حال، امروزه به‌دلیل ارزش بسیار پایین یک ریال ایران، معمولا از بخش دینار واحد پول ایران استفاده نمی‌شود. همچنین برخلاف اکثر ارزهای دیگر، نماد رسمی برای ریال ایران وجود ندارد.
واحد پول ایران از سال 2020 در یک دوره گذار قرار دارد. به دلیل پایین بودن ارزش ریال ایران، مجلس ایران قانون تبدیل تدریجی واحد پولی کشور از ریال به تومان را تصویب کرد. این قانون در فاصله سال‌های 2020 تا 2022 با نرخ تبدیل 1 تومان = 10000 ریال لازم به اجرا است. پیش‌بینی می‌شود تغییر ریال به تومان برای دولت ایران بیش از 150 میلیون دلار هزینه داشته باشد.
ریال تنها ارز رسمی کشور ایران است. اما به طور غیررسمی در افغانستان، عربستان سعودی، عراق، سوریه و … نیز استفاده می‌شود. این واحد پولی به‌دلیل ارزش بسیار پایین آن معمولا در بازار ارز مورد معامله قرار نمی‌گیرد. نماد فارکس آن نیز IRR است. به‌عنوان مثال، نرخ مبادله با دلار آمریکا به صورت USD/IRR مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین ریال ایران توسط سنترال بانک ایران منتشر می‌شود که به آن بانک مرکزی نیز می‌گویند.

پیشینه ریال ایران

ریال اولین‌بار در سال 1798 (سال 1176 یا 1177 شمسی) به‌عنوان سکه‌ای به ارزش 1250 دینار یا یک هشتم تومان معرفی شد. در سال 1825 (سال 1203 یا 1204 شمسی) صدور ریال به حالت معوق درآمد. در این سال یک قران به 20 شاهی یا 1000 دینار تقسیم شد و یک دهم تومان ارزش داشت و به‌عنوان بخشی از سیستم اعشاری صادر می‌شد. ریال در سال 1932 ( سال 1310 یا 1311 ) جایگزین قران و به 100 دینار جدید تقسیم شد.

تاریخچه ارزش ریال ایران

در سال 1932، ریال به پوند استرلینگ با نرخ 1 پوند = 59.75 ریال متصل شد. این نرخ مبادله به 1 پوند = 80.25 ریال در سال 1936 و 1 پوند = 64.350 ریال در سال 1939، تغییر یافت. در ادامه در سال1940، 1 پوند معادل 68.8 ریال، در سال 1941، 1 پوند معادل 141 ریال و در سال 1945، 1 پوند معادل 129 ریال بود.
بعد از این، دولت ایران در سال 1945، ارز خود را با دلار آمریکا به قیمت هر 1 دلار آمریکا معادل 32.25 ریال پیوند زد. در اواخر دهه 1950، نرخ مبادله با دلار آمریکا به 75.75 ریال رسید. ایران در سال 1975، پیوند پول خود با دلار آمریکا را متوقف کرد. این اتفاق دقیقا زمانی بعد از این بود که آمریکا، پیروی از استاندارد طلا را متوقف کرد.
ارزش ریال ایران پس از انقلاب اسلامی به دلیل فرار سرمایه از کشور به شدت کاهش یافت. بررسی‌ها نشان می‌دهد که سرمایه‌های خروجی از ایران در مدت کوتاهی قبل و بعد از انقلاب بین 30 تا 40 میلیارد دلار است. در حالی که در 15 مارس 1978، هر 71.46 ریال برابر با 1 دلار بود، در جولای 1999، 1 دلار برابر با 9430 ریال شد.

ارزش ریال و سیاست‌های اقتصادی

تزریق درآمدهای ارزی ناگهانی در نظام اقتصادی، پدیده «بیماری هلندی» را در یک کشور شکل می‌دهد. دو پیامد اصلی برای کشور مبتلا به بیماری هلندی وجود دارد.
– از دست دادن رقابت در قیمت کالاهای تولیدی آن کشور
– در نتیجه صادرات آن کالاها.
پیامد دوم نیز افزایش واردات به شمار می‌آید. هر دو مورد در ایران به وضوح قابل مشاهده است.
ریال به‌عنوان یک ارز بین بانکی که نرخ آن ممکن است متغیر باشد توصیف می‌شود. با این وجود ارزش ریال ایران به شدت توسط بانک مرکزی تحت کنترل است. مالکیت دولتی درآمدهای صادرات نفت و ذخایر بزرگ کشور، نظارت بر اعتبار اسنادی، همراه با جریان خروجی ارز امکان مدیریت تقاضا را فراهم می‌کند. بانک مرکزی به‌منظور حمایت از رقابت‌پذیری صادرات غیرنفتی سیاست‌های زیادی به کار برده است. از جمله پیامدهای این سیاست ارزش ریال به صورت اسمی (به طور متوسط 4.6 درصد در سال 1388) کاهش یافت.
یک بازار سیاه فعال در رابطه با ارز خارجی در ایران وجود دارد. اما توسعه نرخ TSE و در دسترس بودن ارز خارجی در طول سال 2000، ارزش ریال را به مقدار کمی در اواسط سال 2000 افزایش داد. با این حال، قیمت ارز مجددا در سپتامبر 2010 افزایش یافت. به این دلیل که کانال‌های انتقال ارز به ایران و از ایران به دلیل تحریم‌های بین‌المللی مسدود شد.

سیستم تبادل ارز

تا سال 2002، نظام نرخ ارز ایران مبتنی بر یک سیستم چند لایه بود. در این سیستم شرکت‌های دولتی و فرادولتی از «نرخ ترجیحی یا رسمی» (1750 ریال برای یک دلار آمریکا) بهره می‌بردند. این در حالی بود که بخش خصوصی با «نرخ بازار یا دلار آزاد» کار می‌کرد که 8000 ریال برای 1 دلار آمریکا بود. از این رو یک محیط رقابتی نابرابر ایجاد شد.
«نرخ رسمی» برای دریافت‌های صادرات نفت و گاز، واردات کالاها و خدمات ضروری و بازپرداخت بدهی‌های خارجی اعمال می‌شد. «نرخ رسمی» که از ماه مه 1995 به ازای هر دلار 3000 ریال تعیین شده بود، در مورد سایر معاملات تجاری مورد استفاده قرار می‌گرفت. البته این نرخ عمدتا برای واردات کالاهای سرمایه‌ای شرکت‌های دولتی اعمال می‌شود.
در سال 1377، بانک مرکزی به‌منظور کاهش فشار بر صادرکنندگان و همچنین افزایش ارزش ریال ایران، سیستم گواهی ارزی را معرفی کرد. این سیستم به صادرکنندگان امکان دادوستد اوراق گواهی ارز را در بورس اوراق بهادار تهران می‌داد. به این ترتیب ارزش ریالی شناوری به نام “نرخ TSE” یا دلار آزاد ایجاد شد. این روش سرانجام در مارس 2000 با «نرخ دولتی» ثابت (هر یک دلار آمریکا معادل 3000 ریال) جایگزین گشت.

تاریخچه سکه و اسکناس‌های ریال ایران

با معرفی مجدد ریال در سال 1932 به‌عنوان واحد پول رسمی، سکه‌های طلا و نقره در ایران ضرب شد. با این حال، استفاده از طلا و نقره در ضرب سکه در سال 1953 متوقف شد. جدیدترین سری سکه‌های ضرب شده در ایران، سری 2010 است. این سری احتمالا آخرین سری ضرب شده به علت تغییر واحد پول رسمی کشور در آینده می‌باشد.
سکه‌های ایران که اکنون از آلیاژ مس و نیکل ساخته شده‌اند، در مقادیر 50، 100، 250، 500، 1000، 2000 و 5000 ریالی وجود دارد. بانک مرکزی ایران برای صرفه‌جویی در هزینه‌های ضرب، از سال 1992 به تدریج اندازه سکه‌ها را کاهش داد.
همچنین اسکناس‌های ایران در مقادیر مختلف ۱۰۰، ۲۰۰، ۵۰۰، ۱۰۰۰، ۲۰۰۰، ۵۰۰۰، ۱۰۰۰۰، ۲۰۰۰۰، ۵۰۰۰۰ و ۱۰۰۰۰۰ ریالی چاپ می‌شدند. در سال‌های اخیر اسکناس‌های بیش از 100000 ریال، برای مقابله با تورم فزاینده کشور اضافه شدند.

جمع‌بندی

ریال ایران در سال‌های اخیر دستخوش تغییرات بسیار زیادی شده است. به طبع آن، ارزش ریال ایران نیز در پستی و بلندی‌های زیادی قرار گرفت. با این حال، متاسفانه در سال‌های اخیر، ارزش آن رو به افول بوده است. حتی سیاست‌های ارزی بسیار زیاد بانک مرکزی نیز جلودار ریزش ارزش ریال نیست.

اقتصاد ایران از گذشته با مشکل تورم مواجه بوده است. از این رو دولت‌ها حل این معضل را از مهم‌ترین برنامه‌های خود قرار داده‌اند. ابراهیم رییسی پیش از انتخابات کاهش نرخ تورم و کنترل گرانی را از اولویت‌های اصلی دولت خود دانست. با این حال، باید دید مسئولان در تحقق تورم تک رقمی تا چه اندازه موفق خواهند بود.

نرخ تورم در ایران چقدر است؟

بر اساس آمار، نرخ تورم در سال گذشته 46.5 درصد بود که نسبت به سال 1400 حدود 0.3 درصد افزایش یافته است.
در حالی دولت سیزدهم وارد دومین سال فعالیت خود می‌شود که نرخ تورم همچنان بالای چهل درصد را نشان می‌دهد. این موضوع همچنین خلاف ادعاهای رییس جمهور دولت سیزدهم برای رسیدن به تورم تک رقمی است.
طبق داده‌ها، بالاترین نرخ تورم پس از انقلاب مربوط به دولت هاشمی رفسنجانی و میزان 49.4 درصد بود که با تغییر سیاست‌های پولی و مالی به 23.2 درصد کاهش یافت.

نرخ تورم تک رقمی در دولت روحانی

بر اساس آمار، نرخ تورم در سال نخست دولت دوازدهم به میزان 8.2 درصد رسید. اما چرا تورم تک رقمی که یکی از بزرگترین دستاورد‌های دولت روحانی بود، ادامه پیدا نکرد؟
لازم به ذکر است که تحریم‌های اقتصادی شدید سال 1397 باعث افزایش این نرخ شد. دولت یازدهم در ابتدای کار خود با رفع مناقشات هسته‌ای و رفع تحریم‌ها توانست بسیاری از شاخص‌های اقتصادی را بهبود بخشد.
اما در نهایت با خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها، مسیر رشد اقتصادی دولت دوازدهم ادامه نیافت. زیرا با افزایش تحریم‌ها، درآمدهای نفتی کاهش یافت که باعث جهش چشمگیر نرخ دلار گردید. سپس کاهش درآمد نفتی باعث کسری بودجه و در ادامه افزایش نقدینگی و نرخ تورم شد.
پس از این اتفاقات دولت با استفاده از راهکارهای نوین برای جبران کسری بودجه مانند انتشار و حراج اوراق بدهی توانست تا حدی اوضاع را بهبود بخشد.

سیاست پولی چیست؟

در حالی که ایران از تورم افسارگسیخته و شدید رنج می‌برد، اجرای صحیح سیاست‌های مالی و پولی می‌تواند باعث بهبود اقتصاد بیمار کشور شود.
از مهم‌ترین وظایف بانک مرکزی حفظ ارزش پول و کنترل تورم است و آن‌‌ها برای این منظور از سیاست‌های پولی استفاده می‌کنند. بنابراین منظور از سیاست پولی اقداماتی است که بانک مرکزی برای مدیریت تورم انجام می‌دهد. به‌طورکلی این سیاست‌ها به دو دسته انبساطی و انقباضی تقسیم می‌شوند.

سیاست پولی انقباضی و انبساطی

سیاست‌های پولی انبساطی و انقباضی به وسیله کنترل حجم پول روی نرخ تورم موثر هستند. در کل سیاست پولی انبساطی اقداماتی مانند چاپ پول است که باعث افزایش حجم آن می‌شود. در مقابل سیاست‌های پولی انقباضی به دنبال کاهش حجم پول در جامعه هستند. از جمله این موارد می‌توان به افزایش نرخ سود بانکی اشاره کرد که باعث سپرده‌گذاری مردم در بانک‎ها شده و حجم پول را کاهش می‌دهد.

سیاست مالی چیست؟

سیاست‌هایی که دولت برای تاثیر بر اقتصاد کشور به کار می‌گیرد، سیاست‌های مالی نام دارد. این سیاست‌ها به دخل و خرج خود دولت مربوط است.
سیاست‌های مالی دولت با توجه به شرایط اقتصادی اتخاذ می‌شود. بنابراین اگر اقتصاد کشور در حالت تعادل باشد و هزینه‌ها توسط مالیات پوشش داده شوند، دولت سیاست مالی خنثی را در پیش می‌گیرد.
در مقابل وقتی هزینه‌های دولت از درآمد آن بیشتر می‌شود، دولت به سیاست مالی انبساطی روی می‌آورد. همچنین با کمتر بودن هزینه نسبت به درآمد سیاست مالی انقباضی در دستور کار دولت قرار می‌گیرد.

تفاوت سیاست پولی و مالی

سیاست‌های پولی برعهده بانک مرکزی بوده و به دنبال کنترل نرخ تورم و رسیدن به تورم تک رقمی است. این سیاست‌ها به رابطه نرخ بهره و عرضه پول بستگی دارد. در مقابل سیاست مالی مربوط به اقدامات مالیاتی بوده و توسط دولت تعیین می‌گردد. به عبارت دیگر دولت با تعیین سیاست‌های مالی نقش خود در اقتصاد را تعیین می‌کند.

سیاست پولی برای اقتصاد بهتر است یا سیاست مالی؟

اجرای هر کدام از این سیاست‌ها تاثیر بسزایی در جامعه دارد. به‌عنوان مثال افزایش مالیات باعث ناراحتی مردم شده و در مقابل کاهش آن باعث کمتر شدن خدمات دولت می‌شود. همچنین به نظر می‌رسد تغییر نرخ مالیات تاثیر خاصی بر کاهش نرخ تورم نداشته باشد.
در مقابل اما سیاست‌های پولی اثرات کوتاه‌مدتی داشته و زمان اجرای آن‌ها بسیار کم است. همچنین از آن‌جایی که سیاست‌های پولی توسط بانک مرکزی تعیین می‌گردد و سیاست در آن دخالت ندارد، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
با این حال، در دوران رکود ممکن است دولت سیاست مالی انبساطی را برای تقویت رشد اقتصادی کشور به کار گیرد. در مقابل در مقابله با تورم از سیاست مالی انقباضی استفاده کند.

نظر کارشناسان برای بازگشت به تورم تک رقمی چیست؟

در شرایط فعلی که اقتصاد کشور روزهای سختی را سپری می‌کند، کارشناسان و فعالان اقتصادی نظرات مختلفی برای خروج از بحران دارند. برخی از اقتصاددان‎ها می‌گویند که با توجه به تورم شدید دولت بایستی سیاست پولی انقباضی و سیاست مالی انبساطی را در پیش گیرد. آن‌ها معتقدند با این اقدام می‌توان تا حدی در راستای کاهش نقدینگی قدم‌های مثبتی برداشت.
یکی‌دیگر از برنامه‌های دولت سیزدهم برای مهار تورم انتشار اوراق مشارکت بود. با این حال پس از دو سال هنوز شاهد استفاده زیاد دولت از این ابزار نبوده‌ایم. هر چند با توجه به کسری بودجه احتمالی، دولت شاید از این روش استفاده کند. زیرا در حال حاضر دولت راه‌حلی جز انتشار اوراق و اجرای سیاست مالی انبساطی ندارد.

تاثیر تحریم‌ها بر تورم

برخی کارشناسان معتقدند تجویز نسخه‌های سطحی برای کاهش نرخ تورم مانند این است که پس از تصادف دو خودرو با یکدیگر برای آن‌ها بوگیر تهیه کنیم. تحقیقات همچنین نشان می‌دهد تحریم‌ها با تغییر مداوم قیمت دلار، تاثیر مستقیمی بر نرخ تورم داشته است.
آن‌ها گفتند که موانع دستیابی به تورم تک رقمی سیاست‌های خارجی و تحریم‌های اقتصادی است. بنابراین برای حل مشکل تورم بایستی این موضوع به صورت ریشه‌ای حل شود. زیرا با افزایش تنش‌ها در سیاست خارجی مجموعه‌ای از اتفاقات رخ می‌دهند که سرمایه‌گذاری برای افراد را دشوارتر می‌کند.
مرتضی افقه استاد اقتصاد نیز در این رابطه گفت در کوتاه‌مدت تا موضوع تحریم‌ها حل نشود، دولت توانایی کاهش تورم را نخواهد داشت. برای بهبود اقتصاد در بلند مدت نیز باید در بخش‌های مدیریتی اقدامات ساختاری انجام شود. در این زمینه باید برخی ارگان‌ها و سازمان‌ها از لیست بودجه حذف شوند که کار بسیار دشواری است.
او افزود دولت سیزدهم با حل تحریم‌ها می‌تواند تا حدی مشکلات اقتصادی را بهبود بخشد. هرچند ریشه تورم بیشتر داخلی بوده و تحریم‌ها باعث تشدید آن شده‌اند.

جمع‌بندی

سیاست‌های پولی و مالی ابزار مدیریت اقتصاد توسط نهادهای حکومتی است. آن‌ها با توجه به شاخص‌های اقتصادی از این سیاست‌ها بهره می‌برند.
در ایران، دولت‎‌های مختلف نیز معمولا از سیاست‌های پولی و مالی برای کاهش نرخ تورم استفاده کرده‌اند. هرچند به دلیل تحریم‌های اقتصادی اغلب این برنامه‌ها با شکست مواجه شد. البته با شایعات پیرامون احیای برجام امید به بهبود شرایط اقتصادی و بازگشت به تورم تک رقمی در بین جامعه افزایش یافته است.
به‌طورکلی عدم آشنایی با ساختارهای اقتصادی می‌تواند سرمایه‌گذاران را با مشکل‌های مختلفی مواجه کند. در حقیقت شناخت این موضوع پیش‌نیاز فعالیت اقتصادی در کشور است.