بایگانی برچسب ها: جعل اسکناس

جعل اسکناس یکی از مشکلات جدی در امور مالی و اقتصادی به‌شمار می‌آید. این عمل، به‌معنای ساخت یا تولید غیرقانونی اسکناس‌های تقلبی و مشابه اسکناس‌های اصلی یک کشور است. جعل اسکناس، عمدتا برای بهره‌برداری از ارزش پول بدون پرداخت همان میزان اسکناس صورت می‌گیرد. وجود اسکناس‌های تقلبی می‌تواند باعث کاهش اعتماد به پول و ارزش آن شود. به‌همین‌دلیل، اهمیت دارد که راهکارهای مقابله با جعل اسکناس، به‌طور جدی ترویج داده شوند.

راهکارهای مقابله با جعل اسکناس

این راهکارها به‌صورت ترکیبی و هماهنگ می‌توانند به جلوگیری و کاهش جعل اسکناس کمک کنند و امنیت مالی را تضمین سازند. برای مقابله با جعل اسکناس، رویکردهای متعددی وجود دارد:

استفاده از فناوری‌های پیشرفته

یکی از راهکارهای مقابله با جعل اسکناس استفاده از فناوری پیشرفته در طراحی و تولید آن است. این ابزارها به کمک تکنولوژی‌های پیشرفته، احتمال جعل اسکناس‌ها را کاهش می‌دهند. این فناوری‌ها، اسکناس‌های اصلی را از اسکناس‌های تقلبی متمایز می‌کنند. این راهکار شامل ویژگی‌های امنیتی مختلفی می‌شود که اسکناس‌ها سخت‌تر قابل تقلید و تقلب شوند. برخی از این ویژگی‌ها عبارتند از:

– ویژگی‌های نوری

از جوهرها و رنگ‌های مخصوص که تحت نور خاصی قابل رویت هستند، استفاده می‌شود. برای مثال، برخی تصاویر و الگوهای نامرئی، تنها زیر نور مخصوص قابل مشاهده هستند.

– تصاویر سه‌بعدی

یکی از راهکارهای مقابله با جعل اسکناس، استفاده از تصاویر سه‌بعدی و نقش‌های پیچیده است. برای این‌کار، از برخی ابزارهای نوری بهره می‌گیرند. به‌طوری که تصاویر، تحت زاویهای خاص قابل مشاهده خواهند بود که احتمال جعل را کاهش می‌دهد.

– سری‌ کدبندی‌های امنیتی

استفاده از سری‌ کدبندی‌های خاص دیجیتال و نشانگرهای منحصربه‌فرد روی اسکناس، قابلیت تشخیص اسکناس اصل را افزایش می‌دهد.

– جوهرها و مواد کمیاب

استفاده از جوهرهای خاص و موادی که تقلب و تقلید آن‌ها دشوار باشد، یک راهکار آسان است. این مواد شامل جوهرهای مغناطیسی با ویژگی‌های شیمیایی منحصربه‌فرد است.

اطلاع‌رسانی و آموزش عمومی و تخصصی

از راهکارهای مقابله با جعل اسکناس، می‌توان به آموزش و اطلاع‌رسانی عمومی نیز اشاره داشت. این اقدام شامل اطلاع‌رسانی به مردم در مورد ویژگی‌های اسکناس اصل و روش‌های شناسایی اسکناس‌های تقلبی می‌شود. این آموزش‌ها علاوه‌بر جنبه عمومی، باید به‌صورت تخصصی نیز پیگیری شوند. افرادی که روزانه با پول سروکار دارند، نیازمند آموزش‌های تخصصی مازاد هستند. برخی از راهکارهای این دسته، عبارتند از:

– کمپین‌های آموزشی عمومی

برگزاری کمپین‌ها و برنامه‌های آموزشی از طریق تلویزیون، رادیو، اینترنت و رسانه چاپی مهم است. از این پل‌های ارتباطی می‌توان برای آگاه‌سازی مردم از ویژگی‌های کاغذ اسکناس‌ اصل و جعلی استفاده کرد.

– استفاده از محتوای تبلیغاتی مناسب

استفاده کردن از محتوا و تبلیغات جذاب و موثر برای جلب توجه مردم، یک راهکار خلاقانه به‌شمار می‌آید.

– آموزش در محیط‌های تخصصی

ارائه آموزش‌های مرتبط در مدارس، دانشگاه‌ها، مراکز فرهنگی و اجتماعی، بازارها و مراکز خرید به‌منظور افزایش آگاهی کارکنان، کمک‌کننده خواهد بود.

استفاده از ابزارهای امنیتی

راهکار سوم برای مقابله با جعل اسکناس، استفاده از ابزارهای امنیتی در سیستم‌های بانکی و مالی است. این ابزارها و سیستم‌های امنیتی، با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، از ورود اسکناس‌های تقلبی به سیستم مالی جلوگیری می‌کنند. بدین ترتیب، امنیت اسکناس‌ها تضمین می‌شود. برخی از راهکارهای مقابله با جعل اسکناس در این دسته، عبارتند از:

– استفاده از سیستم‌های تصویربرداری پیشرفته

استفاده از دوربین‌ها و سیستم‌های تصویربرداری پیشرفته در دستگاه‌های بانکی و صرافی‌ها مهم خواهد بود. سیستم‌های تصویری، در یک گستره بزرگ‌تر و جدی‌تر، در شناسایی اسکناس‌های تقلبی نقش دارند.

– دستگاه‌های تشخیص اسکناس تقلبی

یکی از راهکارهای مقابله با جعل اسکناس، استفاده از دستگاه‌های تشخیص کاغذ جعلی است. این دستگاه‌ها معمولا از فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند فلورسانس UV برای تشخیص نقاط شناور در اسکناس‌های تقلبی استفاده می‌کنند.

– سیستم‌های ردیابی

در مراکز کلیدی کار با پول از سیستم‌های امنیتی مبتنی بر ردیابی بهره می‌برند. بدین ترتیب، شماره شناسه و کدهای اسکناس‌ها پیگیری می‌شوند.

همکاری بین‌المللی

یکی دیگر از راهکارهای مقابله با جعل اسکناس، همکاری بین‌المللی و هماهنگی بین نهادها و کشورها است. این هماهنگی، به‌منظور ایجاد استانداردهای مشترک در طراحی و تولید اسکناس‌ها خواهد بود. این مسئله، به تبادل اطلاعات و تجارب تخصصی منجر می‌شود.
ایجاد استانداردهای مشترک و تبادل دانش، در جلوگیری و کاهش جعل اسکناس‌ موثر است. پیروی آن، امنیت اسکناس‌ها در یک سطح بین‌المللی تقویت خواهد شد. برخی جنبه‌های این راهکار، شامل موارد زیر است:

– توافقات بین‌المللی

تدوین قوانین جامع در خصوص تولید و طراحی کاغذ اسکناس‌ برای ایجاد استانداردهای مشترک و قراردادهای بین‌المللی

– تبادلات تخصصی بین‌المللی

تبادل اطلاعات و تجارب مرتبط با جعل اسکناس بین کشورها و نهادهای مالی به‌منظور استفاده از بهترین روش‌ها و تکنولوژی‌ها برای مقابله با جعل اسکناس

– هماهنگی در فعالیت‌های بین‌المللی

همکاری و هماهنگی میان نهادها و سازمان‌های بین‌المللی مانند بانک جهانی، صندوق بین‌المللی پول، اتحادیه اروپا و سازمان‌های مربوط به قضایای مالی بین‌المللی

انحصار مواد تولید

استفاده از مواد خاص و منحصربه‌فرد، به‌عنوان یکی از راهکارهای مقابله با جعل اسکناس، بسیار حائز اهمیت است. این مواد معمولا دارای خصوصیات و ویژگی‌هایی هستند که تولید اسکناس‌های تقلبی را بسیار دشوار می‌کند. برخی از این مواد و ویژگی‌ها، عبارتند از:

– جوهرهای خاص

استفاده از جوهرهایی که قابل تشخیص باشند، از قدیمی‌ترین راهکارهای مقابله با جعل است. همین جوهرها هستند که تحت تاثیر اشعه‌، قابل شناسایی هستند و اسکناس اصل را تایید می‌کنند.

– فیبرهای نوری

اضافه کردن فیبرهای نوری به کاغذ اسکناس که تحت نور خاص قابل رویت باشند، جعل آن را دشوار می‌کند. این راهکار، امکان شناسایی اسکناس جعلی در گستره بزرگ مانند بانک‌ها و صرافی‌ها را آسان خواهد کرد.

– مواد شیمیایی محافظتی

این مواد معمولا در فرایند طراحی و تولید اسکناس‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرند. م شیمیایی باعث ایجاد لایه‌های امنیتی روی اسکناس‌ها می‌شوند. بدین ترتیب، امکان تشخیص اسکناس‌های تقلبی را افزایش می‌دهد.

چرا ترویج راهکارهای مقابله با جعل اسکناس ضروری است؟

مقابله با جعل اسکناس یک ضرورت محسوب می‌شود که برای سلامت اقتصادی و اجتماعی کشور بسیار اهمیت دارد. بنابراین، مقابله با جعل اسکناس نقش بسیار مهمی در حفظ استحکام و پایداری اقتصادی یک کشور دارد. باید با توجه‌به اهمیت آن، به‌طور جدی این مسئله پیگیری شود. این موارد نشان می‌دهد که چرا مقابله با جعل اسکناس از اهمیت بالایی برخوردار است:

حفظ اعتماد عمومی

وجود اسکناس‌های تقلبی می‌تواند باعث کاهش ‌اعتمادی به سیستم مالی و اقتصادی یک کشور شود. مقابله با جعل اسکناس باعث افزایش اعتماد عمومی به سیستم‌های مالی دولتی و همگانی می‌شود.

کاهش خسارات مالی

جعل اسکناس عامل خسارات مالی بسیاری برای فرد و نهادهای مختلف اقتصادی است. از دست‌دادن سرمایه‌ و کاهش اعتبار، به‌شدت اقتصاد را متضرر می‌کند.

تضمین پایداری اقتصادی

وجود اسکناس‌های تقلبی منجر به کاهش ارزش پول و ایجاد نوسانات ناپایدار در بازار ارزشی خواهد شد. راهکارهای مقابله با جعل اسکناس، باعث حفظ پایداری ارزش پول و استحکام اقتصادی می‌شود.

حفظ قانون و نظم

جعل اسکناس یک فعل جنایی است که باید مورد پیگیری قانونی قرار گیرد. مقابله با این جرم، به حفظ قانون و نظم اجتماعی کمک می‌کند.

جمع‌بندی

اجرای راهکارهای مقابله با جعل اسکناس، نیازمند توسعه فناوری‌های پیشرفته در طراحی آن است. آموزش عمومی و تخصصی در شناسایی اسکناس‌های تقلبی، هماهنگی بین‌المللی برای استانداردهای امنیتی و استفاده از مواد خاص در تولید اسکناس به پایداری اقتصادی کمک می‌کند. به‌طور کلی، اعتماد به پول یک بخش بسیار حیاتی در عملکرد صحیح اقتصادی یک کشور است. وجود اسکناس‌های تقلبی می‌تواند به شدت این اعتماد را زیر سوال ببرد. این امر تاثیرات بسیار بزرگی بر اقتصاد کلان یک کشور و کنترل عمومی اقتصاد برای برقراری نظم خواهد داشت.

ojp

fraudfighter

varinsights

nap

embroker

افرادی که به‌دلیل کار یا سفرهای خارجی با ارزهای مختلف سروکار دارند، ممکن است در حین مبادله ارز، اسکناس‌های تقلبی دریافت کنند. جعل اسکناس چیز جدیدی نیست. امروزه اغلب اسکناس‌ها، از دلار آمریکا گرفته تا پزو مکزیک و یوان چین، ممکن است در معرض جعل شدن قرار بگیرند. ازاین‌رو دولت‌ها مجبور هستند که اسکناس‌های خود را با طراحی امن‌تری چاپ کنند تا از شر اسکناس‌های تقلبی خلاص شوند.

تاریخچه جعل اسکناس در جهان

از زمانی‌که پول اختراع شد، جعل اسکناس و جاعلان وجود داشتند. قبل از قرن نوزدهم، چاپ اسکناس‌های جعلی به‌دلیل نبود ویژگی‌های امنیتی پیچیده و توزیع آنها به‌دلیل نبود دستگاه‌های تشخیص اسکناس‌های تقلبی، نسبتا آسان بود. درحالی‌که در اواخر قرن نوزدهم، با تکامل تکنیک‌های چاپ پول جاعلان به مهارت‌هایی نیاز داشتند تا بتوانند پول‌هایی جعل کنند که تشخیص آن‌ها دشوار شود.
با‌این‌حال جاعلان از تلاش خود در جعل اسکناس دست برنداشتند تا اینکه در قرن بیستم به اوج شکوفایی خود رسیدند و موفق به جعل اسکناس‌هایی با ویژگی‌های امنیتی پیچیده شدند. پس از آن در طول سال‌های مختلف اسکناس‌های جعلی ایالات‌متحده و بریتانیا رواج پیدا کردند. سپس در یک عملیات جعل بزرگ در پاکستان اسکناس‌های تقلبی روپیه هند در دسترس مردم قرار گرفتند.
امروزه با پیشرفت فناوری طراحی و چاپ اسکناس ویژگی‌های امنیتی متعددی همچون ریزچاپ، هولوگرام، جوهرها و کاغذهای خاص برای پول‌ها در نظر گرفته شده است. این ویژگی‌های امنیتی کار جعل اسکناس را سخت‌تر کرده‌اند، اما مانع از جعل آنها نمی‌شوند. برخی از اسکناس‌های تقلبی بسیار مشابه نمونه‌های اصلی هستند. برخی دیگر از اسکناس‌های تقلبی حرفه‌ای جعل نشده‌اند.

جعل انواع اسکناس‌ها در جهان

اغلب گردشگران و افرادی که با ارزهای خارجی سروکار دارند، عموما ممکن است اسکناس‌های تقلبی کشورهای مختلف را دریافت کنند. البته برای جلوگیری از دریافت اسکناس‌های تقلبی به افراد توصیه می‌شود اسکناس‌های خارجی را در بانک‌ها و صرافی‌های معتبر مبادله کنند. همچنین افراد در هنگام تحویل گرفتن ارزهای خارجی باید ویژگی‌های امنیتی آن‌ها را مورد توجه قرار دهند.
از میان اسکناس‌هایی که بیشتر در معرض جعل قرار گرفته‌اند، می‌توان موارد زیر را نام برد:

جعل اسکناس دلار آمریکا

براساس گزارش بانک فدرال رزرو بوستون اسکناس‌های کاغذی دلار بیشتر از هر ارز دیگری در معرض جعل شدن قرار می‌گیرند. البته عملیات جعل نه‌تنها در ایالات‌متحده، بلکه در خارج از این کشور هم امکان‌پذیر است. آمار نشان می‌دهد که جعل‌کنندگان در ایالت‌متحده بیشتر بر روی جعل اسکناس 20 دلاری تمرکز کرده‌اند. درحالی‌که اسکناس‌های 100 دلاری بیشتر توسط جعل‌کنندگان خارج از ایالت‌متحده، جعل می‌شوند.
طبق آمار منتشرشده توسط بانک فدرال رزرو سانفرانسیسکو، اغلب اسکناس‌های 100 دلاری اصلی در این کشور در گردش هستند. همچنین سی‌ان‌بی‌سی در سال ۲۰۱۵ گزارش کرد که این روزها بیش از ۱۴۷ میلیون دلار جعلی آمریکا در سراسر جهان در دسترس عموم قرار می‌گیرد.
البته در سال 2015 سازمانی که وظیفه تحقیق و پیشگیری از جعل پول‌های ایالات‌متحده را بر عهده دارد، به‌طور مخفیانه 145 مرکز چاپ اسکناس دلار تقلبی را سرکوب و 796 جاعل را دستگیر کرد. به‌دنبال این امر 58 میلیون دلار تقلبی توسط این سازمان در سال 2015 کشف و ضبط شد.

جعل اسکناس پوند انگلستان

پس از دلار ایالات‌متحده، بزرگ‌ترین جعل اسکناس برای پول کاغذی 20 پوندی اتفاق افتاده است. با وجود اینکه پوند بریتانیا ویژگی‌های امنیتی پیشرفته‌ای دارد، اما همچنان یکی از اسکناس‌های جهان به‌شمار می‌رود که بسیار در معرض جعل قرار می‌گیرد. به‌طورکلی در سال 2016 حدود 347000 اسکناس جعلی با ارزش اسمی 7.5 میلیون پوند توسط بانک انگلستان شناسایی و از گردش خارج شد.
در میان این تعداد اسکناس‌های جعلی کشف‌شده 297000 مورد، اسکناس 20 پوندی بودند که 85.6 درصد از کل این اسکناس‌های تقلبی را تشکیل می‌دادند.
اگرچه برای کشف گروه‌های جاعلان در بریتانیا، ضراب‌خانه سلطنتی با آژانس جرایم سازمان‌یافته به‌صورت جدی همکاری کرد تا آن‌ها را سریع‌تر ردیابی و دستگیر کنند. اما باز هم در نیمه اول سال 2020 بانک انگلستان حدود 33000 اسکناس تقلبی شناسایی و از گردش خارج کرد که رایج‌ترین آنها اسکناس‌های 20 پوندی بودند.

جعل اسکناس یورو اروپا

فقط اسکناس‌های دلار و پوند نیستند که در معرض جعل اسکناس قرار می‌گیرند و نمونه‌های تقلبی آنها توسط جاعلان چاپ و توزیع می‌شود. در سال 2015 حدود 999000 اسکناس یورو تقلبی کشف شد. براساس گزارش بانک مرکزی اروپا، امکان جعل اسکناس‌های 20 یورویی و 50 یورویی نسبت به سایر اسکناس‌های یورو بیشتر است. همچنین در شش ماه آخر سال 2015، اسکناس‌های تقلبی 20 یورویی 46.2 درصد از کل اسکناس‌های تقلبی کشف‌شده را به‌خود اختصاص دادند.
البته گزارش اخیر بانک مرکزی اروپا نشان می‌دهد که حتی اگر جعل اسکناس‌های یورو نسبت به سال‌های گذشته در سطوح پایینی قرار بگیرد، هنوز هم به‌عنوان یک چالش بزرگ در نظر گرفته می‌شود. براساس برآوردهای مسئولین این بانک، اسکناس 20 یورویی و اسکناس 50 یورویی رایج‌ترین اسکناس‌های جعلی هستند.

جعل اسکناس پزو مکزیک

اگر اخبار مکزیک را در مورد جعل اسکناس بررسی کنید، متوجه می‌شوید که هرساله تعداد کمی از اسکناس‌های تقلبی پزو در دسترس مردم قرار می‌گیرند. براساس گزارش بانک مکزیک، در هر میلیون اسکناس پزو تقریبا 71 اسکناس جعلی وجود دارد.
در سال 2015، این بانک 306063 اسکناس جعلی به مبلغ 99.1 میلیون پزو را شناسایی کرد که این مبلغ معادل 5.4 میلیون دلار است. به گزارش مکزیک نیوز دیلی، بیشترین اسکناس‌های جعل‌شده مربوط به 20، 100 و 500 پزو بودند. اگرچه این تعداد اسکناس تقلبی زیاد به‌نظر نمی‌رسد، اما این احتمال وجود داشت که در آن زمان گردشگران ناآگاه از این اسکناس‌های تقلبی دریافت کنند.

جعل اسکناس روپیه هند

در دهه گذشته بیش از 4 میلیون اسکناس جعلی روپیه هند، عمدتا با ارزش‌های 500 و 1000، در هند کشف شد. از آنجایی که گویی جاعلان در داخل این کشور به اندازه کافی زیاد نبودند، دولت هند در نظر گرفت جاعلان پاکستانی روپیه‌های جعلی را چاپ و توزیع می‌کنند تا اقتصاد هند بی‌ثبات شود.
سال گذشته هند به‌جای مقابله با جعل اسکناس، تصمیم گرفت فقط از شر اسکناس‌های 500 و 1000 روپیه خلاص شود. این دو اسکناس معمولا توسط جاعلان چاپ و توزیع یا توسط کارگرانی که نمی‌خواستند درآمد خود را اعلام کنند، احتکار می‌شدند. دولت با چاپ نکردن این دو اسکناس، باعث شد افرادی که دارای چنین اسکناس‌هایی هستند، مجبور شوند اسکناس‌های خود را به بانک ببرند و با اسکناس‌های دیگری تعویض کنند.
البته نخست‌وزیر این کشور در ماه نوامبر اعلام کرد که این رویکرد دستان مردم عادی را در مبارزه با فساد، پول سیاه و ارز جعلی تقویت می‌کند.

جعل اسکناس یوان چین

در سال 2017، پلیس چین بیش از 214 میلیون یوان تقلبی را کشف و ضبط کرد. با اینکه تعداد زیادی از این اسکناس‌های تقلبی به گردش درنیامدند، اما تعدادی از آن‌ها به ارزش 100 یوان در بازار سیاه با 94 درصد تخفیف به فروش می‌رسند. دولت چین برای جلوگیری از جعل شدن اسکناس‌ها، درحال طراحی و چاپ اسکناس‌های پلیمری با هولوگرام، چاپ ریز و جوهرهای تغییر رنگ است.

جمع‌بندی

تا زمانی‌که اسکناس‌ها در گردش هستند، جعل اسکناس نیز وجود دارد. جالب است بدانید بانک فدرال رزرو بوستون دلار آمریکا را به‌عنوان رایج‌ترین ارز جعلی در جهان معرفی می‌کند. علاوه‌بر دلار آمریکا، سایر اسکناس‌ها در جهان از جمله پوند انگلستان، یورو اروپا، پزو مکزیک، روپیه هند و یوان چین در معرض جعل شدن قرار می‌گیرند.

marketplace

nbarizona

greatamericancoincompany

تقریبا از زمانی که پول و ارزها جای مبادله کالا‌به‌کالا را گرفتند، جعل پول وجود داشته است. این امر یکی از قدیمی‌ترین تکنیک‌هایی می‌باشد که کلاهبرداران برای فریب دادن افراد ناآگاه از پول خود استفاده می‌کنند. در اینجا، کلاهبردار ممکن است یک ارز تقلبی و تقلیدی را در ازای اسکناس واقعی به بهانه‌های مختلف مانند دادن پول نقد یا ارائه کمک به فرد یا افرادی تحویل دهد. به‌دلیل بسیار قدیمی بودن این حرفه، تاریخچه جعل پول در جای جای جهان وجود دارد.

جعل پول یا پول تقلبی چیست؟

پول تقلبی، پولی است که بدون مجوز قانونی یک ایالت یا دولت تولید می‌شود. این پول به صورت عمدی در تلاش برای تقلید آن ارز و به منظور فریب دادن گیرنده آن است. تولید یا استفاده از پول تقلبی نوعی کلاهبرداری یا جعل به حساب می‌آید. ساخت ارز جعلی یا پول تقلبی در هر کشوری غیرقانونی است، زیرا بدون رضایت بانک مرکزی یا دولت تولید می‌شود. این امر می‌تواند شکست‌های بزرگی در ثبات اقتصادی یک کشور ایجاد کند. گردش بیشتر پول به این معنی است که ارزش آن در طول زمان کاهش می‌یابد که به نوبه خود منجر به تورم می‌شود.
همچنین این کار باعث بی‌اعتمادی در بین مردم می‌شود که مقبولیت پول و ارزش سهام را کاهش می‌دهد. در این زمان بازرگانان باید با زیان‌های هنگفتی مواجه شوند. تجارت بیشترین آسیب را می‌بیند، زیرا اسکناس‌های جعلی توسط بانک‌های دیگر کشورها بازپرداخت نمی‌شود.

تاریخچه جعل پول

جعل به اندازه‌ای در طول تاریخ رواج دارد که آن را «دومین حرفه قدیمی جهان» نامیده‌اند.

ریشه‌های جعل پول

پول تقلبی تقریبا به اندازه خود پول در گردش بوده است. مدت‌ها قبل از اینکه اسکناس‌ها به‌عنوان پول مورد استفاده قرار گیرند، جعل‌کنندگان سایر اشکال ارز را تغییر می‌دادند. با این امر ارزش بیشتری از ارزش کالای مورد معامله به دست می‌آوردند.

اولین نمونه‌ها

یکی از اولین نمونه‌های این کار در زمان تاسیس مستعمرات آمریکا بود. زمانی که بومیان آمریکا پوسته‌هایی به نام wampum را به عنوان نوعی ارز مبادله می‌کردند.
پوسته‌های آبی مایل به سیاه که کمیاب‌تر بودند، ارزش بیشتری نسبت به نمونه‌های سفید خود داشتند. در نتیجه، برخی از معامله‌گران پوسته‌های سفید را به رنگ آبی مایل به سیاه، رنگ می‌زدند و آن‌ها را با ارزش بالاتری عرضه می‌کردند. این یکی از اولین نمونه‌های تاریخچه جعل پول بود.
ضرب سکه در منطقه لیدیا در حدود 600 سال قبل از میلاد آغاز شد. قبل از معرفی پول کاغذی، رایج‌ترین روش جعل شامل مخلوط کردن فلزات معمولی با طلا یا نقره خالص بود. یک روش معمول این بود که لبه‌های یک سکه را می‌تراشیدند. این عمل به عنوان بریدن یا clipping شناخته می‌شد. فلزات گران‌بهای جمع‌آوری‌شده از این طریق می‌توانند برای تولید سکه‌های تقلبی استفاده شوند.
فورری (fourree) نوعی سکه باستانی تقلبی است که در هسته آن فلزی معمولی و پایه با فلزی گران‌بها روکش شده تا هم‌وزن سکه اصلی باشد. یکی دیگر از کاربردهای این جعل، این بود که کاملا شبیه سکه اصلی است.

تاریخچه جعل پول در قرون وسطی و مجازات این کار

زمانی که پول کاغذی در چین در قرن سیزدهم معرفی شد، از چوب درختان توت برای ساختن پول‌های کاغذی استفاده می‌شد. برای کنترل دسترسی به کاغذ، نگهبانان در اطراف جنگل‌های توت مستقر بودند. درحالی‌که جعل‌کنندگان پول، مجازات و در اکثر مواقع اعدام می‌شدند.
در قرن سیزدهم، دانته (فیلسوف و شاعر ایتالیایی) از ماسترو آدامو به‌عنوان یک جعل‌کننده بزرگ پول یاد کرد. ماسترو آدامو به اعدام محکوم و مجازات شد. زوج انگلیسی توماس و آن راجرز در 15 اکتبر 1690 به‌دلیل “بریدن 40 سکه نقره” در دادگاه محکوم شدند. توماس راجرز به دار آویخته شد و همسرش آن راجرز نیز زنده زنده سوزانده شده بود.
شواهد ارائه شده توسط یک مخبر منجر به دستگیری آخرین جعل‌کننده سکه انگلیسی به نام دیوید هارتلی شد. این مرد در سال1770 به مجازات اعدام محکوم گردید. جعل پول، یک جنایت ساده نبود و انواع مجازات شدید را به عناوینی مانند خیانت به دولت یا پادشاهی در بر داشت.

جعل پول در دوره معاصر

در اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم، مهاجران ایرلندی در لندن به‌ویژه با خرج کردن و استفاده از پول‌های تقلبی معروف بودند. درحالی‌که مردم محلی بیشتر احتمال داشت در اشکال امن‌تر و سودآورتر از جرم‌های ارزی شرکت کنند. این جرم‌ها که می‌توانست پشت درهای بسته رخ دهد، شامل تولید پول جعلی و فروش عمده آن می‌شد.
به‌طور مشابه، در آمریکا، ارزهای کاغذی مستعمرات آمریکا که توسط بنجامین فرانکلین و دیگران به چاپ می‌رسید، اغلب عبارت «پول تقلبی چاپ کردن مرگ است» را روی خود داشتند. با وجود این، جعل پول در اوایل قرن نوزدهم به‌شدت رایج شد. گزارش‌های نویسندگان معاصر مانند آنچه که جان نیل نوشته است، ادعا می‌کردند که نیمی از پول رایج ایالات متحده تقلبی بود.
در دهه 1830، روزنامه‌های آمریکایی شروع به فهرست‌بندی دستورالعمل‌هایی برای شناسایی پول‌های تقلبی کردند. ازآنجایی‌که ارز توسط بانک‌ها به شکل انفرادی صادر می‌شد، در دهه 1860 تقریبا 5400 نوع اسکناس تقلبی در ایالات متحده وجود داشت. در سال 1834، سکه‌های مسی تقلبی تولیدشده در ایالات متحده از چندین کشتی با پرچم آمریکا در برزیل کشف و ضبط شد. به نظر می‌رسد که تاریخچه جعل پول در همین‌جا به پایان رسیده و این اتفاق پس از آن در آمریکا پایان یافت.

تاریخچه جعل پول در ایران

اولین کوشش برای جعل اسکناس‌های اولیه در ایران دو روایت متفاوت دارد. در موزه پول تصویری به‌عنوان اولین اسکناس جعل‌شده ایران قرار گرفته است. بعضی از صاحب نظران معتقدند این جعل به‌خاطر یک اشتباه عجیب ناکام ماند. در سال 1292 شمسی فردی به نام میرزا آقاخان اسکناسی را چاپ کرد. این فرد از عبارت “قابل پرداخت فقط در مشهد” به جای عبارت “قابل پرداخت در مشهد فقط” هنگام جعل اسکناس دو تومانی استفاده کرد. جابه‌جايي اين عبارت باعث تشخیص اسکناس تقلبی و دستگیری میرزا آقاخان شد.
در اوايل پيدايش اسكناس در ايران بانك شاهي فقط شعبه‌هایی در تهران، مشهد، اصفهان، تبريز و شيراز داشت. این بانک‌ها مسئول انتشار اسکناس‌ها بودند. بنابراين هر بانك با توجه به شهر خود اسكناس منتشر مي‌كرد و اين پول‌ها فقط در منطقه تحت پوشش اين بانك‌ها قابل استفاده بود. به همین علت بانک محل صدور، نام شهری که اسکناس‌ها را چاپ می‌کرد را با مهری به دو زبان فارسی و انگلیسی بر روی آن‌ها می‌نوشت.
بر روی پول‌های اصلی و معتبر عبارت “PAYABLE AT MESHED ONLY” درج شده بود. اما میرزا آقاخان با چاپ “PAYABLE ONLY AT MESHED”بر روی اسکناس از جعل پول ناکام ماند.

روایت دوم اولین جعل پول در ایران

روایت دوم از این قرار است که فردی به نام الکساندر ایوانویچ اولین کسی بود که در ایران اقدام به چاپ پول تقلبی کرد. به گفته برخی در شهریور 1309 ایوانویچ به همراه عده‌ای از افراد در زیرزمینی در تهران، اسکناس‌های جعلی یک تومانی چاپ می‌‌کرد. روایت اول راجع‌به تاریخچه جعل پول در ایران به‌نظر واقعی‌تر است، زیرا ایوانویچ فقط اسکناس یک تومانی جعل می‌کرد.

جمع‌بندی

از همان اوایل چاپ پول، مردم به فکر بودند که حتی از پول هم پول دربیاورند. در طول تاریخ، پول به فرم‌های مختلفی مانند سکه، اسکناس، پوسته‌ها و… وجود داشته است. به همین خاطر، تاریخچه جعل پول نیز، پر از نمونه‌های مختلف مانند بریدن، چاپ اسکناس تقلبی و قاطی کردن طلا با فلزات معمولی به‌شمار می‌آید.

mintageworld

 

اطلاع از تاریخ اسکناس و چاپ آن در دنیا ایده بدی نیست. اولین سازندگان اسکناس‌های کاغذی چینی‌ها هستند. اما این استرالیایی‌ها بودند که در قرن حاضر با چاپ اسکناس های پلیمری این صنعت را متحول کرده‌اند. جعل اسکناس به همان اندازه چاپ آن قدمت دارد. در طول سال‌ها، کشورهای مختلف سعی کرده‌اند با اضافه کردن ویژگی‌های امنیتی به اسکناس‌های خود، کار جاعلان را سخت‌تر کنند. در این مقاله، علاوه بر تاریخ مختصر چاپ اسکناس، مهم‌ترین ویژگی‌های امنیتی آشکار که در اکثر اسکناس‌ها وجود دارد را نیز معرفی کرده‌ایم.

تاریخچه کوتاهی از چاپ اسکناس

اولین پول کاغذی جهان در چین در زمان سلسله تانگ (618–907) توسط بازرگانانی که می‌خواستند از حجم سنگین سکه‌های مس دوری کنند، ساخته شد. از سال 1023 به بعد، دولت مرکزی چین پول کاغذی خود را با استفاده از چاپ چوبی تولید می‌کرد.

اولین اسکناس‌های اروپایی در سوئد توسط Stockholms Banco، اولین بانک سوئدی منتشر شدند. هر اسکناس با دست 16 مقام برجسته و قابل‌اعتماد امضا می‌شد تا بر مخالفت‌هایی که اصرار داشتند پول کاغذی منجر به سقوط نظام پولی سوئد می‌شود، غلبه کند. در عرض چند ماه دیگر دولت‌ها و تجار اروپایی نیز پول کاغذی منتشر کردند. ارزش بسیاری از اسکناس‌های اولیه به‌زودی کاهش یافت. زیرا چارچوب قانونی برای تضمین ارزش پول وجود نداشت و تقریباً همه می‌توانستند اسکناس منتشر کنند.

در سال 1695 بانک انگلستان اولین بانکی بود که انتشار دائمی اسکناس را آغاز کرد. در ابتدا، این اسکناس‌ها دست‌نویس بودند. اما در سال 1745، اسکناس‌های چاپی استاندارد شده از 20 پوند تا 1000 پوند چاپ شدند.

در سال 1862، ایالات‌متحده اولین اسکناس یک دلاری خود را به منظور جبران کمبود سکه و تامین مالی جنگ داخلی منتشر کرد. اسکناس‌های پلیمری اولین بار در سال 1982 و در استرالیا چاپ شدند.

چند نکته جالب از تاریخچه چاپ پول

بزرگ‌ترین اسکناس تاریخ، 1 یوان چینی بود که در قرن چهاردهم چاپ شد و ابعاد آن ۹×۱۳ اینچ بود.

اولین اسکناس‌های کاغذی ایالات‌متحده در عناوین 1 سنت، 5 سنت، 25 سنت و 50 سنت چاپ شدند. ظاهراً از جوهر سبز در اولین اسکناس یک دلاری استفاده شده که علت آن چسبیدن بهتر این رنگ به کاغذ است.

رنگ سبز هنوز هم در اسکناس‌های دلار استفاده می‌شود. در سال 2014، 2278400 اسکناس یک دلاری در گردش بود که نزدیک به 40 درصد کل دلارهای آمریکایی را تشکیل می‌داد. دلارهای امروزی را می‌توان تا 4000 بار قبل از پاره شدن، به جلو و عقب تا کرد.

واژه پول از کجا نشات گرفته است؟

کلمه “پول” از واژه یونانی “Obolos” گرفته شده است و به سکه‌ای اطلاق می‌شود که برابر با یک ششم درهم یا دراخم بوده است. جالب است بدانید که تاریخچه این واژه به دوران اشکانیان بازمی‌گردد! زمانی پول برای اولین بار وارد ایران شد، این اشکانیان بودند که به یک سکه این واژه را نسبت دادند.

اصطلاح “سکه” نخستین بار برای دستگاه آهنینی به‌کار می‌رفت که برای مهر زدن بر روی پول‌های معاملاتی در جامعه استفاده می‌شد. این دستگاه به نام “اثر مهری” هم شناخته می‌شد که نشان حک‌شده روی سکه‌ها را ارائه می‌داد.

بنابراین، سکه به معنای یک تکه فلزی با وزن مشخص است که روی آن نشان رسمی دولت یا حکومتی که عیار، وزن و ارزش آن را تضمین می‌کند، قرار دارد. این نماد مهم اقتصادی نمایانگر تاریخچه و اهمیت ارزشی فرهنگی و تجاری در جوامع مختلف است.

دنیای اسکناس‌های پلیمری!

اسکناس‌های کاغذی با همان نوع کاغذی که برای مجلات یا روزنامه‌ها استفاده می‌شود، چاپ نمی‌گردند. این برگه‌های ارزشمند بر روی بستری چاپ می‌شوند که از پنبه خالص (مثلاً اسکناس‌های یورو) یا ترکیبی از 75٪ پنبه و 25٪ کتان ساخته شده است. مواد افزودنی دیگری نیز اغلب به‌عنوان یک تمهید امنیتی به خمیر کاغذی اضافه می‌شوند. این مواد افزودنی ممکن است الیاف رنگی یا یک نخ امنیتی ساخته‌شده از فلز یا پلیمر باشند.

به‌جای استفاده از پنبه و کتان به‌عنوان ماده پایه، برخی از کشورها به سمت مواد مصنوعی روی آورده‌اند. استرالیا اولین کشوری بود که چاپ اسکناس پلیمری را وارد چرخه پولی خود کرد. به علت ورود اسکناس‌های پلیمری به چرخه پولی جهانی در این بخش، مزایای این پول‌ها را برای شما بیان کرده‌ایم.

مزایای چاپ اسکناس پلیمری

• اسکناس‌های پلیمری دوام بیشتری دارند. زیرا پاره شدن آن‌ها دشوارتر است و در برابر تا شدن مقاومت بیشتری دارند.
• کثیفی و رطوبت را دفع می‌کنند و به همین دلیل به‌راحتی کثیف نمی‌شوند. میکروارگانیسم‌ها بر روی پلیمرها زنده نمی‌مانند. زیرا از مواد صنعتی ساخته شده‌اند که عناصر مغذی برای زنده ماندن جانداران را ندارند.
• ازآنجایی‌که پلی‌پروپیلن جهت‌دار دومحوره (BOPP) محکم‌تر است، اسکناس‌ها در دستگاه‌های خودپرداز و عملیات مرتب‌سازی خودکار بهتر عمل می‌کنند. بااین‌حال، اگر خیس یا مرطوب شوند، به هم می‌چسبند و کار شمارش را سخت می‌کنند.
• تولید اسکناس حدود دو برابر گران‌تر درمی‌آید اما دوام آن‌ها دو و نیم تا چهار برابر بیشتر از اسکناس‌های چاپ‌شده روی کاغذ پنبه‌ای است. این نوع از اسکناس‌ها قابل بازیافت هستند که یک مزیت زیست‌محیطی به شمار می‌رود. البته توجه داشته باشید که از پلیمرهای بازیافت شده، به‌هیچ‌عنوان برای چاپ اسکناس استفاده نمی‌شود.
• جعل این اسکناس‌ها به‌واسطه تکنولوژی مدرن‌تر و مواد اولیه کمتر در دسترس، سخت‌تر است. در کانادا که بعد از استرالیا، یکی از پیشگامان تولید پول‌های پلیمری است، تعداد اسکناس‌های جعلی گزارش‌شده 74 درصد کاهش نشان می‌دهد.

تاریخ مختصری از چاپ اسکناس های پلیمری

در سال 1982 شرکت American Bank Note، اولین اسکناس‌های پلیمری را با استفاده از پلیمرهای Tyvek ‘sDuPont چاپ کرد. استرالیا اولین کشوری بود که از سال 1992 به بعد از اسکناس‌های پلیمری برای گردش پولی عمومی خود استفاده می‌کند.

در ژوئن 2016 بود که بانک انگلستان اولین اسکناس خود را که بر روی یک بستر پلیمری چاپ شده بود، معرفی کرد. این اسکناس پنج پوندی ” The New Fiver” نام دارد و پرتره‌ای از وینستون چرچیل را نشان می‌دهد. اسکناس‌های جدید توسط موسسه De La Rue چاپ‌ می‌شوند.

ویژگی‌های امنیتی رایج برای اسکناس‌ها

همه اسکناس‌های مدرن دارای چندین ویژگی امنیتی ضد جعل هستند. برای پول‌های باارزش بالا‌تر می‌توان از حدود 50 ویژگی امنیتی استفاده کرد. بسیاری از این تکنیک‌ها به‌خوبی شناخته شده‌اند، اما برخی محرمانه نگه داشته می‌شوند. برخی از تکنیک‌های مورداستفاده برای ایمن‌سازی و ضدجعل کردن اسکناس‌ها عبارتند از:

• کاغذهای ویژه: کارخانه‌های کاغذسازی وجود دارند که به‌طور منحصربه‌فرد بسترهای کاغذی برای چاپ اسکناس می‌سازند. فرمول خمیر کاغذ بیشتر اسکناس‌های رایج در کشورهای مختلف، کاملاً محرمانه و اختصاصی است.
• تصاویر یا الگوهایی هستند با تغییر در ضخامت یا تراکم کاغذ ایجاد می‌شوند.

• جوهرهای ویژه: برخی از جوهرها بسته به زاویه‌ای که از آن مشاهده می‌کنید، تغییر رنگ می‌دهند.
• جوهرهای نامرئی: این جوهرها برای چشم نامرئی هستند اما در زیر نور فلورسنت یا UV دیده می‌شوند.
• چاپ رنگین‌کمانی: دو یا چند جوهر روی یک صفحه چاپ اعمال می‌شود تا رنگ به‌تدریج از یک رنگ به رنگ دیگر محو شود.

• هولوگرام: متن و/یا تصاویری هستند که ظاهری سه بعدی دارند.
• حکاکی‌های استادانه‌ای مانند خطوط قوس‌دار برجسته و ریزمتن‌ها.

• چاپ برجسته
• جمع‌آزما (checksum) یا شماره سریال
• نخ امنیتی: یک سیم فلزی یا پلاستیکی است که در بافت اسکناس اضافه می‌شود.
• اسکناس‌های پلیمری یک ویژگی امنیتی منحصربه‌فرد دارند که پنجره شفاف یا see-through window نام دارد.

جمع‌بندی

در این مقاله یک تاریخچه مختصر از ورود پول به چرخه مالی کشورهای جهان را بیان کردیم. جعل اسکناس به همان اندازه چاپ اسکناس قدمت دارد. در طول سال‌ها، کشورهای مختلف سعی کرده‌اند با اضافه کردن ویژگی‌های امنیتی به اسکناس‌های خود، مانع از جعل آن‌ها شوند. در این مقاله، ویژگی‌ها یا نشانه‌های امنیتی رایج که برای اسکناس‌ها استفاده می‌شود را بیان کردیم. بااین‌حال بسیاری از کشورها، نشانه‌های امنیتی منحصربه‌فرد و مخصوص به خود را هم به این ویژگی‌های امنیتی رایج اضافه می‌کنند. هر چه اسکناس ازنظر ارزش بالاتر باشد، نشانه‌های امنیتی روی آن نیز بیشتر و پیشرفته‌تر است.

منابع

Titlemax

Prepressure